İtalya’da gündeme gelen yeni yasa tasarısı, özellikle jus sanguinis (kan bağına dayalı vatandaşlık) ilkesine dayalı başvuruları ciddi şekilde kısıtlamayı hedefliyor. Tasarıya göre, artık kişilerin büyük büyükanne ve büyükbabalarıüzerinden İtalyan vatandaşlığı talep etmesi mümkün olmayacak.
Bu değişiklik, özellikle Latin Amerika’da yaşayan milyonlarca kişi için kritik önem taşıyor. Arjantin, Brezilya ve Uruguay gibi ülkelerde, geçmişte İtalya’dan göç etmiş büyük ailelerin torunları, bugüne kadar bu hak üzerinden vatandaşlık alabiliyordu.
Neden şimdi?
İtalya hükümeti, vatandaşlık yasasını değiştirme gerekçesi olarak yasa dışı göç, sosyal hizmet yükü ve kayıt dışı vatandaşlık talepleri gibi konuları öne sürüyor. Aşırı sağ eğilimli partilerin de etkisiyle, “vatandaşlık hakkı” bir kez daha göç ve güvenlik politikaları çerçevesinde yeniden tanımlanıyor.
Ayrıca, yurtdışında yaşayan İtalyan kökenlilerin vatandaşlık almasıyla birlikte çifte vatandaşlık yoluyla İtalya’da oy kullanmaları ve hak talep etmeleri, bazı siyasi çevrelerde “ulusal egemenliğe tehdit” olarak görülüyor.
Tepkiler ne yönde?
Yasa tasarısı özellikle İtalyan diaspora topluluklarından ve yurtdışı derneklerden yoğun eleştiri alıyor.
-
Latin Amerika’daki İtalyan toplulukları bu kararın kültürel bağları koparacağı ve tarihi sorumluluklara ters düştüğü görüşünde.
-
Hukukçular ise bu değişikliğin anayasal haklarla ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile çelişebileceğinisavunuyor.
Kimler etkileniyor?
Yeni yasa yürürlüğe girerse, özellikle aşağıdaki gruplar bu karardan doğrudan etkilenecek:
-
1900’lü yıllarda göç eden İtalyanların 3. ve 4. kuşak torunları
-
Başvurusu henüz sonuçlanmamış olan kişiler
-
Başvuru yapmaya hazırlanan Latin Amerikalı, Kuzey Amerikalı ve Avustralyalı İtalyan kökenliler
Vatandaşlık artık yalnızca bir soy bağı meselesi değil
İtalya’nın bu kararı, vatandaşlık meselesinin artık sadece soy bağına değil, göç politikaları, ulusal güvenlik ve siyasi hesaplara bağlı hale geldiğini gösteriyor. Tasarı yasalaşırsa, hem tarihi göç mirasıyla bağ kurmak isteyen milyonlarca kişi için kapılar kapanacak hem de İtalya’nın küresel vatandaşlık vizyonu önemli ölçüde değişmiş olacak.
