Reuters, The Guardian ve Foreign Policy gibi uluslararası yayınlar, Türkiye’de gazetecilere yönelik gözaltıları, bağımsız medyanın dijital görünürlük kaybını ve sosyal medya üzerindeki kısıtlamaları mercek altına aldı. Detaylar haberimizde.
Türkiye’de ifade özgürlüğü yeniden gündemde
Ne oldu?
2025 Mart ayı itibarıyla, Türkiye’de medya ve ifade özgürlüğüne ilişkin gelişmeler uluslararası medyada geniş yankı buldu. Özellikle bağımsız haber platformlarının görünürlük sorunu yaşaması, gazetecilerin gözaltına alınması ve sosyal medya üzerindeki kısıtlamalar, demokrasi ve basın özgürlüğü açısından endişe yaratıyor.
AKPM raporu: Türkiye, Avrupa’da basın özgürlüğü açısından en riskli ülkeler arasında
Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) tarafından yayımlanan “Avrupa’da gazetecilerin güvenliği ve medya özgürlüğü” başlıklı raporda, Türkiye’deki basın özgürlüğü ve gazetecilerin güvenliğiyle ilgili durumun endişe verici boyutta olduğu vurgulandı.
İngiliz parlamenter George Foulkes tarafından hazırlanan rapor, 2025 yılı Mart ayında Strasbourg’da gerçekleştirilen AKPM Genel Kurulu’nda görüşülerek kabul edildi.
Raporda Türkiye; Rusya, Azerbaycan, Macaristan ve Malta ile birlikte, Avrupa’da basın özgürlüğünün ve gazeteci güvenliğinin en çok tehdit altında olduğu ülkeler arasında gösterildi.
“Basına yönelik baskılar, yalnızca gazetecileri değil, kamuoyunun haber alma hakkını da tehdit ediyor.” – AKPM Rapor Özeti
Reuters: “Bağımsız medya kuruluşları kapanma riskiyle karşı karşıya”
Reuters’ın 13 Mart 2025 tarihli haberine göre, Google’ın yaptığı algoritma güncellemesi, Türkiye’deki bağımsız haber sitelerinin okuyucu trafiğinde sert düşüşlere neden oldu. T24, Diken, Medyascope ve BirGün gibi platformlar, görünürlüklerinin %60 ila %70 oranında azaldığını ve reklam gelirlerinde büyük kayıplar yaşandığını açıkladı.
“Artık insanlar bize ulaşamıyor. Haberciliğimizi sürdüremiyoruz.” – Bir yayıncı, Reuters’a konuştu.
The Guardian: “Görev başındaki gazeteciler gözaltına alındı”
The Guardian’ın 25 Mart 2025 tarihli haberine göre, Türkiye’de hükümet karşıtı protestoları izleyen en az sekiz gazeteci, olaylar sırasında gözaltına alındı. Olaylar, yerel ve uluslararası medya hakları kuruluşları tarafından takip ediliyor.
“Türkiye’de gazetecilerin haber takibi sırasında gözaltına alınması, demokratik ilkelerle bağdaşmaz.” – Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF)
Foreign Policy: “Sosyal medya üzerindeki baskı artıyor”
Foreign Policy’nin 18 Mart 2025 tarihli analizine göre, Türkiye hükümeti sosyal medya platformu X’ten (eski adıyla Twitter) çok sayıda hesabın engellenmesini talep etti. Engellenmesi istenen hesapların büyük çoğunluğunu gazeteciler, insan hakları savunucuları ve bağımsız medya çalışanları oluşturuyor.
“Dijital ortam, artık ifade özgürlüğü değil, denetimin bir aracı haline geliyor.” – Foreign Policy yorumu
Uluslararası kuruluşlardan çağrılar yükseliyor
Uluslararası Af Örgütü, Avrupa Gazeteciler Federasyonu ve Avrupa Konseyi gibi kurumlar, Türkiye’ye basın özgürlüğü konusunda şeffaflık ve hukuka uygunluk çağrısında bulundu. Açıklamalarda, demokratik sistemlerin temelinin özgür basın ve ifade özgürlüğü olduğu vurgulandı.
Uluslararası Af Örgütü, Avrupa Gazeteciler Federasyonu ve Avrupa Konseyi’nin Türkiye’deki basın ve ifade özgürlüğü konusundaki çağrılarına ilişkin bağlantılar aşağıda sunulmuştur:
-
Uluslararası Af Örgütü: Türkiye’de barışçıl protestoculara yönelik yasa dışı ve ayrım gözetmeyen saldırıların sona erdirilmesi ve protesto yasaklarının derhal kaldırılması çağrısında bulunmuştur. Detaylar için: Türkiye: Barışçıl protestoculara yönelik yasa dışı saldırılar sona ermeliAmnesty International
-
Avrupa Gazeteciler Federasyonu: Türkiye’de basın özgürlüğü ihlallerinin artması üzerine, gazetecilerin serbest bırakılması ve adaletin sağlanması için Türk yetkililere çağrıda bulunmuştur. Ayrıntılar için: Türkiye: Gazeteciler ve basın özgürlüğü örgütleri eylem çağrısında bulunuyorIFJ+1IFJ+1
-
Avrupa Konseyi: Türkiye’deki yetkililere, devam eden protestolar bağlamında barışçıl toplanma ve ifade özgürlüğü haklarına saygı gösterilmesi çağrısında bulunmuştur. Daha fazla bilgi için: Türk yetkililer, devam eden protestolar bağlamında barışçıl toplanma ve ifade özgürlüğü haklarına saygı göstermelidirPortal
Neden önemli?
Türkiye, medya çoğulculuğu ve demokratik ifade hakkı konusunda kritik bir eşikten geçiyor. Algoritmaların medya üzerindeki etkisi, gazetecilere yönelik yargı süreçleri ve dijital sansür tartışmaları, basın özgürlüğü anlayışını derinden etkiliyor. Gözler, hem ulusal düzenlemelerdeki gelişmelerde hem de uluslararası kurumların Türkiye’ye yönelik yaklaşımında olacak.
