Ukrayna, tahıl sevkiyatında Rusya’nın Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’ndan çekilmesinin ardından alternatif bir rota olarak Romanya’nın Köstence Limanı’na yöneliyor. Romanya’nın Köstence kenti liman idaresinden yapılan açıklamada, bu yılın ilk altı ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 24,5 artışla 15,25 milyon metrik ton tahılın buradan geçtiği belirtiliyor. Bu miktarın 7,5 milyon tonunu Ukrayna tahılları oluşturuyor.
Rusya’nın anlaşmadan çekilmesiyle birlikte Ukrayna limanlarına giden bütün gemilerin askeri gemi olarak kabul edileceği tehdidinde bulunması, Ukrayna’nın tahıl sevkiyatı için ana alternatif rota olarak Köstence Limanı’nı öne çıkarıyor.
Köstence Limanı İşletmeleri Birliği Başkanı Viorel Panait, limanın ağustos ortasına kadar ilave yükleri de üstlenebilecek kapasiteye sahip olduğunu söylüyor. Hatta Köstence Limanı, Moskova’nın anlaşmadan çekilmeden önce bile alternatif nakliye rotası olarak önemliydi. Savaşın başlamasından bu yana Ukrayna tahıl ihracatının yaklaşık üçte biri Köstence’den yapılmış.
Uzmanlara göre, Köstence üzerindeki transit geçiş baskısı, denize kıyısı olmayan komşuları Macaristan ve Sırbistan gibi ülkelerin hububat ihracatını artırmasına neden olacak. Romanya’nın tahıl yetiştiricisi ülkeler arasında yer alması da buradaki tahıl sevkiyatını önemli hale getiriyor.
Köstence Liman İdaresi’ne göre, bu yılın ilk altı ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 24,5 artışla 15,25 milyon metrik ton tahılın limandan geçtiği belirtiliyor. Ukrayna tahılları bu miktarın 7,5 milyon tonunu oluşturuyor. Romanyalı liman işletmecileri, 2022 yılının tamamında 8,6 milyon ton Ukrayna tahılının Köstence Limanı üzerinden nakledildiğini açıklıyor.
Viorel Panait’e göre, yerel tahıl hasadındaki gecikme ve bazı Rumen çiftçilerin ürünlerini düşük fiyattan satma konusundaki isteksizlikleri, ağustos ayının ortasına kadar Ukrayna tahılı için limanda kapasitenin “müsait” olacağı anlamına geliyor. Bu durum Ukrayna’nın faydalanabileceği bir lojistik kapasite yaratıyor. Ayrıca, tahıl terminali işletmecileri savaşın başlangıcına kıyasla işletme kapasitesini artırmak için ekipman ve yönetim yatırımlarını da artırıyorlar.
Köstence, yılda 25 milyon ton tahıl işleyerek şimdiye kadarki zirve noktasına ulaştı ve Panait’e göre bu rakamın 2023 yılında aşılabileceği düşünülüyor. Devlet, liman otoritesi ve liman operatörleri, işletme ve transit hızlarını ve tahıl miktarlarını artırmayı hedefliyorlar. Dijital sistemlerin kullanılması da gümrük beyanlarının işlenmesi için gereken süreyi kısaltarak süreci daha hızlı hale getiriyor.
Ukrayna ve Rusya, dünyanın en önemli iki tahıl ihracatçısı olmalarının yanı sıra, Romanya da Avrupa Birliği’nin en büyük tahıl yetiştiricisi ülkelerinden biri olarak dikkat çekiyor. Bu nedenle Köstence Limanı’nın önemi tahıl ticaretinde giderek artıyor.