Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), seçim öncesi alınan bir kararla kredi kartlarında nakit avansı sınırlamış ancak daha sonra bu karardan geri adım atmıştı. Enflasyonun artış gösterdiği dönemde gelirlerin yetersiz kalması, bireysel borçlanmanın hızla artmasına neden olarak son bir yılda neredeyse iki katına çıktığı belirlendi.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, tüketici kredileri ve kredi kartı borçlarından oluşan toplam bireysel borç bakiyesi, yılbaşından 12 Mayıs’a kadar olan dönemde %32,5 artarak 2 trilyon 28 milyar liraya ulaştı.
Bu dönemdeki net 498 milyar liralık borç artışının 178,5 milyar lirası, vatandaşların dayanıklı tüketim malı alımlarının yanı sıra kredi kartı borçlarını kapatmak veya diğer nakit borçlar için ihtiyaç kredisi kullanmasıyla gerçekleşti. Bankaların 12 Mayıs itibarıyla 852,1 milyar lira olan ihtiyaç kredisi alacak bakiyesi, toplam tüketici kredilerinin yüzde 62,8’ini ve toplam bireysel borç bakiyesinin yüzde 42’sini oluşturdu.
TÜKETİCİ BORÇLARININ BÜYÜK BÖLÜMÜ TAKSİTLİ KREDİ KARTINA
Tüketici kredileri, yılbaşından 12 Mayıs’a kadar olan dönemde bireysel kredi kartı borçlarına göre daha yavaş bir büyüme kaydetti. Söz konusu borçlar, bu dönemde %50,1 oranında net 223,7 milyar lira artarak 670,3 milyar liraya ulaştı.
Bu artışın 142,6 milyar liralık bölümü, 12 Mayıs itibarıyla 360,4 milyar liraya yükselen taksitli kredi kartı borçlarından kaynaklandı. Taksitli kart borçları, bu dönemde bireysel borçlanma kanalları içinde en hızlı artan kalemdi ve %65,5’lik bir büyüme kaydetti. Taksitsiz/peşin yapılan kart borçları ise bu dönemde %35,4 oranında, 81 milyar liralık net bir artışla 309,9 milyar liraya yükseldi.
BİREYSEL BORÇLAR İKİ TAKINA ÇIKTI
Son bir yılda ise toplam bireysel borç bakiyesinin neredeyse iki katına çıktığı gözlendi. Bu borçlar, son bir yılda yüzde 83,9 oranında net 925,4 milyar lira artış kaydetti. Bu artışın 504,1 milyar lirası tüketici kredilerinden, 421,3 milyar lirası ise bireysel kredi kartlarından kaynaklandı.
Son bir yıl içinde en fazla artış gösteren kalem, ihtiyaç kredileri oldu ve 343,9 milyar liralık bir büyüme kaydetti. İhtiyaç kredileri, bu dönemde yüzde 67,7 oranında büyüdü. Konut kredilerinde ise yıllık artış oranı yüzde 31 olarak kaldı ve reel bazda bir düşüş yaşandı.
TAKSİTLİ KREDİ KARTI BORÇLARINDA YÜZDE 253 ARTIŞ
Bu kredilerin hacmi son bir yılda net 101 milyar lira arttı. Taksitli kredi kartı borçları ise son bir yılda yüzde 253,3 oranında net 258,4 milyar lira arttı ve bireysel borçlar içinde ihtiyaç kredilerinden sonra en büyük net artışı kaydetti. Taksitsiz kart borçları ise bu dönemde yüzde 110,9 oranında net 162,9 milyar lira artış gösterdi.
Toplam bireysel borçların son bir yılda neredeyse ikiye katlandığı bu süreçte, ticari ve diğer kredilerdeki büyüme ise yüzde 46,8’de kaldı. Geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre, bireysel borçların toplam bankacılık kredileri içindeki payı yüzde 18,7’den bu yıl aynı dönemde yüzde 22,4’e yükseldi. Yani bankacılık sektörünün her 100 liralık kredisi, yaklaşık olarak 22,4 lira ile tüketim finansmanı şeklinde vatandaşlara verilen borçlardan oluşuyor.
