Samsun’da çiftçiler tarafından özel izinle üretilen terapötik, aromatik ve endemik bitkiler tıbbita ve birçok dalda kullanılmaktadır. Üretime girmek isteyen çiftçilere 10 yıl boyunca en az yıllık yüzde 20 zamlı alım demandalığına.
19 Mayıs İlçesi Ekolojik Üreticiler Derneği, 2014 yılında 19 Mayıs ilçesinde kuruldu. Dernek üyeleri, gerekli izinleri sağlamak sonra doğadan topladıkları endemik, aromatik ve yetiştirme yetiştirmeye başladı. Doğadan toplanan ve getirilen 20’den fazla bitkiden 19 Mayıs topraklarına uyananların tıbbi yağıta kullanılırken, uyum sağlamanlar ise istirahat olarak kullanılmaya başlandı. Derneğin yönetim kurulu başkanı ve çiftçi Hakkı Karaman, şu anda 47 çiftçinin üretici, aromatik ve endemik bitki ürettiğini, gerekli izinleri alan çiftçilerin de bu büyümeyi elde etmek istemeleri halinde her yıl en az yüzde zamlı olacak şekilde 10 yıl satın aldıklarını söyledi.
“80 dekar alanda arıtma, aromatik ve endemik bitki üretiyoruz”
Deneme yöntemiyle başladıkları üretimde 47 çiftçiyle birlikte 80 dekar alanda üretim yapmaya başladıklarını ifade eden Başkan Hakkı Karaman, “2014 yılında ekoloji derneğini kurarak çiftçi büyümesini sağladık. 47 dernek üyemizle 19 Mayıs’ta yaptığımız denemelerle tıbbi ve endemik yangınları üretmeye başladık. Bakanlığımızdan havalandırma izinleriyle 20’ye yakın steril, aromatik ve endemik ocakları doğadan toplayarak tarlamıza ektik. Bunları da yeni mevzuata uygun şekilde kayıt altına aldık. Bitkilerin son döneminde tıpta oldukça fazla kullanımı da bize bu işlere daha çok yönetti. Küçük bir alanda yaptığımız üretimi de büyüterek 80 dekar alana kadar ulaştırdık. Hedefimizin aynısını en az bin ev üretimini sağlamak. Sonunda da kuracağımız tesisle de 150 kişiyi istihdam edecek bir proje hazırlıyoruz. En önemli konu; Yöreye uyum sağlayan bitki yağları çıkartılarak tıpta ve diğer alanlarda kullanılırken, bölgeye uyum sağlayamayan bitkiler ise sürek olarak kullanılabiliyor. Biz bu çözümlere bir devâ yapıyoruz” dedi.
“Göl soğanı, akzambak, ekinezya gibi birçok ürün üretiyoruz”
20’den fazla kalem ürün ürettiklerinin gökyüzünü çizen Başkan Karaman, “Salep bitkisini Bakanlık izniyle tarıma aldığımız gibi göl soğanı üretimine de burada başladık. O da çok yoğun ihraç edilen bir ürün. Akzambak dediğimiz ürün, ekinezya, nane, biberiye, limon ve birçok ilaç, aromatik ve endemik bitkiyi yetiştirerek bölgede bir kapasite oluşturmayı başardık. Şu ana kadar yapılan çalışma içinde kurutma tesisimizi ve yağını çıkarabilecek tesisler oluşturulmuş. Küçük çapta denemeler yaptık. Daha çok bağlı teslimat ildeki tesislerle ortak sonu hareket ediyoruz. Daha da geliştirmek için çalışmalarımızı hızlandırdık” diye konuştu.
“Yıllık yüzde 20 zamlı 10 yıl alım garantisi veriyoruz”
Bu işe giren çiftçilere 10 yıl alım sonuçlarının de cennetien Karaman, “Alanımızda kekik, nane, adaçayı, göl soğanı, biberiye, sumak, akzambak, yılanyastığı (arun), siklamen (orman menekşesi) gibi baharatlı ürünleri başarılı bir şekilde çoğaltıyoruz. Bizim gibi bu arıtma, aromatik ve endemik kaynaklardan yola çıkmak isteyenler az bir alanda yapılan ve görünen bir üretim olduğu için eğitim ve izinleri üretmelerini tavsiye etmiyoruz. Gerekli şartı sağladıktan sonra bu ürünleri üreten çiftçilere en az 10 yıl alım garantisi veriyoruz. Çiftçilerimize ayrıca her yıllık fiyattan en az yüzde 20 zamlı alarak başlamaya başlıyoruz. Şu an kendi tarlamda özel eğitim okulu ile de projelerimizi yaptık. MEM ile bir proje de yaptık. Her okula bir aromatik bahçe yapıyoruz. Şu anda bir yerdeydik ve başka bir yere gidiyorduk. Topluluklardan bu işi öğrenmelerine de katkıda bulunacağız” şeklinde konuştu.