Halit Tanju Besler, Türkiye’de süt tüketiminin yetersiz seviyesinde olduğunu kaydetti.
“Sağlığın korunması ve sınırlandırılması için yeterli ve geçerli (optimal) beslenme yaşamında büyük parçalara sahip olup, sürdürülebilir beslenme ve sürdürülebilir besin güvencesi ilkeleriyle birlikte sağlık politikalarının temel unsurlar arasında olmalıdır” diyen İstanbul Aydın Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Halit Tanju Besler, Dünya Süt Günü nedeniyle programların sağlıklı beslenmedeki yeri hakkında açıklamalarda bulundu.
Yetersiz beslenmenin sağlığa etkileri
Toplumda yaşam ilkesi bozan kötü beslenmeyle ilgili birçok sağlık sorumluluğunun bulunduğu kayıt sahibi Prof. Dr. Halit Tanju Besler, “Bunların başında; Zayıflık, bodurluk, demir eksikliği olmak üzere anemiler, kalkan ve D vitamini eksiklikleri, iyot eksikliği ve ilişkileri, riboflavin ve folik asit yetersizlikleri, diş çürükleri ve hastalıkları, kalp damar hastalıkları, doğum, Tip 2 diyabet, bazı kanser türleri, kas-iskelet sistem hastalıkları gibi beslenmeyle ilgili yaygın olmayan hastalıklardır. Dolayısıyla bu sağlık sorunlarının süresi, yeterli ve ömür boyu beslenmenin sürdürülebilir olması, besin güvencesinin sağlanması ve çevre koşullarının kullanılması önemlidir. Özellikle çocukluk dönemlerindeki çocukların beslenmesinde süt ve sütlerinin büyük bir önemi vardır” dedi.
Süt ve süt ürünleri besleyici ve sağlıklı
Yeterli ve beslenmenin sağlanmasında temel yaklaşım; Günlük çeşitli besin gruplarının tüketilerek çocuklara veya yetişkinlerin ihtiyaç duyduğu enerji ve besin öğelerinin alınmasına yönelik olarak söylenen Prof. Dr. Besler, “Besinler, içerdikleri besin ögelerine göre beş grup toplanabilirler. Bunların başında da süt ve ürünleri gelmektedir. Süt ve ürünleri; inek, koyun, keçi, manda gibi çeşitli memeli hayvanlardan göndermek süt ile sütten elde edilen yoğurt, çeşitli peynirler, ayran, örnekler, sütlü tatlılar ve süt tozu gibi ürünlerdir. Süt ve ürünleri özellikle; yüksek kaliteli protein, kalkan, fosfor gibi mineralle başta riboflavin (B2 vitamini) olmak üzere birçok B grubu vitamin açısından zengin ve iyi bir kaynak durumundadır. Ayrıca süt yağının içinde, çeşitli oranlarda yağda, eriyen vitaminler de bulunmaktadır. Sütün değişik biçimlerinde tüketimiyle (yoğurt, peynir gibi) ürünlerinde bulunan besin ağaçlarında bazı yoğunlukların dizininin olduğu bilinen” dedi.
kalsiyum deposu
Besler, “İyi kaliteli protein içeriği, özellikle büyüme ve gelişme dönemlerindeki çocuklarda büyük çıkışlara sahiptir. Yetişkinlerde ise vücut ağırlığının denetiminde, cerrahi, inme, kalp-damar sağlık sorunları, Tip 2 diyabet ve bazı kanser türlerinden korunmada önemli bir besin grubu olduğu dini. Bunlardan dolayı bir-iki yaş sonrası bebeklerden başlamak üzere tüm yaş grupları (süt şekerisi olanlar, süt şekeri laktoza karşı gitmemeleri olanlar ile evden bazı metabolik hastalıklar olanlar hariç) sütleri tüketmeliler.” dedi.
“Ülkemizde süt tüketimi yetersiz seviyede”
Besler, TC Sağlık Bakanlığı’nın raporları; 15 yaş ve üzeri bireylerde süt ve ürünlerin tüketiminin neredeyse tüketilmesi tüketim değerinin yüzde 55-60 altında olduğunu ifade ederek, “15 yaş altı çocuk ve adölesanlarda da durum farklı değildir. Bunun yanı sıra kalkan (yüzde 52,6), B2 (yüzde 63.2), B6 (yüzde 69.2), Folat (yüzde 34.4) ve protein (yüzde 20.8) miktarlarının süt ve yıpranmalarının verileriyle mümkün olabileceği Yetkisi” dedi.
Besler, 2023 yılının ikinci ve üçüncü kuşağının başından bu miktarın azda olsa artmaya görevliler Prof. yanı sıra inek sistemlerinde 2023 yılı Nisan ayı Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksine göre (TUİK, 16 Mayıs 2023, 49730 Sayılı Haber Bülteni) yıllık yüzde yaklaşık 135 olmuştur. Ne yazık ki bu diziler, bireylerin sağlığının korunması ve sınırlarında büyük dönemlere sahip olan süt ve çalıştırma piyasa koşullarında fiyatların artmasına neden olmuştur. Gerek üretimin büyük ölçüde de besin güvencesinin sağlanması için süt ve fiyatların düşürülmesi ve tüm tüketim süt ve ürünlere yeterince ve tüketilmesinin sağlanması çok önemlidir. Bu yönlendirme okul bakım programları ve benzeri diğer sağlık tüketiminin özendirilmesi, sağlıklı süt ve ürünlere erişimin kolaylaştırılması, sağlıklı beslenmenin azaltılmasıyla toplum sağlığının korunması ve sütün kaldırılması sağlanabilecektir. Bunun gerçekleşmesiyle birlikte sağlık harcamalarında da harcamalar elde edilebilecektir.” gülümseyerek noktaladı.