Fatih’te yer alan 3 açık hava sarnıcından biri olan bin 600 yıllık Aspar Sarnıcı, Bizans İmparatoru 1. Leon döneminde General Aspar tarafından inşa ettirildi. Tarihi sarnıç yaklaşık 2 bin 500 metrekarelik alanı kapsıyor. Kentin su ihtiyacını karşılamak için inşa edildiği düşünülen Aspar Sarnıcı, bostan olarak kullanılınca “Çukurbostan” anılmaya başlandı. Sarnıcın çevresi zamanla da yerleşim yeri oldu.
Yaşadığımız dünyanın en önemli parçası olan su, birçok uygarlığın gelişiminde ve şekil almasında daima ön planda olmuştur. Buna bağlı olarak su ile ilgili yapılar da oldukça önemlidir. Temiz su için çok sayıda yapı inşa eden uygarlıkların arasında Bizans İmparatorluğu da gelmektedir.
İstanbul içinde kenti besleyecek yeterli kaynak olmadığı için su ihtiyacını karşılamak üzere kemerler vasıtasıyla şehre su taşınarak depolanmıştır. Sarnıçlar depolama imkanları bakımından açık su hazneleri ve kapalı yer altı hazneleri olarak iki gruba ayrılır. Açık sarnıçlar, şehrin dışından uzanan hatlardan gelen suları toplayıp biriktiren ve su dağıtım şebekesine ileten toplama havuzlarıdır.
Bu yapılar, suyun duvarlara tazyikini azaltmak ve yıkılmalarını önlemek amacıyla şehrin yüksek noktalarındaki mahallelere gömülmüşlerdir.
Suriçi’nde 5. yüzyılda inşa edilmiş 3 açık sarnıç bulunmaktadır. Bunlar; Çarşamba’da Aspar, Çapa’da Makios ve Karagümrük’te Aetius’tur.
Zamanla işlevini yitiren sarnıçlar bostan olarak kullanılmaya başlamış halk arasında “çukurbostan” olarak isimlendirilmiştir. Osmanlı Dönemi’nde bostan kullanımıyla beraber konut için yerleşimler de başlamış, bu durum 21. yüzyıla kadar artarak devam etmiştir.
Açık sarnıçlar, geniş alana sahip olmaları nedeniyle farklı dönemlerde spor sahası, pazar yeri gibi kısmi olarak da kullanılmıştır.
