Çıplak gözle göremediğimiz ama cildimizle iç içe bir hayat süren mikroskobik canlılar var: Demodex akarları.
Bilimsel adıyla Demodex folliculorum ve Demodex brevis, özellikle yüzümüzün alın, burun, yanak ve çene bölgelerindeki gözeneklerde yaşıyor.
BBC Reel’den Melissa Hogenboom’un araştırmasına göre, her birimizde binlerce Demodex bulunması son derece olası. Özellikle gece saatlerinde daha aktif hale gelen bu akarlar, cildin yüzeyinde dolaşıyor ve sebum (yağ) ile besleniyorlar.
Gözenekler: Onların Yuvası
Bu akarların en sevdiği ortamlar, kıl foliküllerinin içi ve ciltteki yağ bezleridir. Salgıladığımız mumsu kıvamdaki sebum, onlar için adeta bir açık büfe.
Üstelik bu akarlar doğdukları yerden çok uzaklaşmadan, yaşam döngülerini de o minik gözeneklerde tamamlıyorlar.
Zararlı mı, Zararsız mı?
Bilim insanları Demodex’in varlığını genellikle zararsız olarak kabul ediyor. Hatta bağışıklık sistemi normal çalışan bireylerde bu akarlar semptomsuz bir şekilde yaşamaya devam ediyor.
Ancak bazı durumlarda, özellikle cilt bariyerinin bozulduğu veya bağışıklığın zayıfladığı durumlarda, Demodex yoğunluğu artabilir. Bu da:
-
Rozasea (gül hastalığı)
-
Kaşıntı ve pullanma
-
Hafif iltihaplanma gibi sorunlara yol açabilir.
Geceleri Yüzünüzde Yürüyen Misafirler
En ilginç bilgilerden biri de şu: Demodex akarları genellikle geceleri hareket ediyor.
Gözlerden uzak bu karanlık saatlerde, gözeneklerden çıkıp cilt yüzeyinde yavaş yavaş dolaşmaya başlıyorlar.
Ama merak etme, sizi uyandırmadan geri dönüyorlar.
Cildin Ekosistemi: Sadece Bakteri Değil, Akar da Var
Cildimiz bir “mikrobiyom” — yani milyonlarca mikroorganizmanın yaşadığı devasa bir ekosistem. Demodex akarları da bu sistemin görünmez üyelerinden biri.
Bilim dünyası, bu akarların varlığının evrimsel olarak insanla birlikte şekillendiğini ve büyük ihtimalle bizi “terk edemeyecek kadar bize bağımlı” olduklarını düşünüyor.
-
Her insanın cildinde binlerce Demodex olabilir.
-
Zararsızdır, hatta farkına bile varmayız.
-
Ancak bazı cilt hastalıklarında sayıları artabilir.
-
Cilt mikrobiyomu dengesinin doğal bir parçasıdırlar.
