ABD Başkanı Donald Trump’ın, Mayıs 2025’te Suudi Arabistan’a yapacağı ziyaret sırasında, 100 milyar doları aşan bir silah satışı teklifinde bulunacağı iddia edildi. Reuters’ın altı farklı kaynağa dayandırdığı habere göre, bu dev anlaşma, C-130 nakliye uçakları, füze sistemleri ve radar sistemleri gibi gelişmiş savunma teknolojilerini kapsıyor. Trump’ın bu hamlesi, iki ülke arasındaki stratejik ortaklığı daha da güçlendirmeyi hedefliyor.
Washington-Riyad ekseninde şekillenen bu anlaşma, Ortadoğu’daki güç dengelerini etkileyebilecek bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Ancak, geçmişte benzer anlaşmaların tartışmalara yol açtığı göz önüne alındığında, bu teklifin de hem ABD içinde hem de küresel ölçekte yakından takip edileceği aşikâr.
Anlaşmanın Detayları ve Lockheed Martin’in Rolü
Reuters’ın haberine göre, silah satışı büyük ölçüde
Lockheed Martin üzerinden gerçekleştirilecek. Anlaşma paketinde
C-130 nakliye uçakları,
füze sistemleri ve
radar sistemleri öne çıkarken, Suudi Arabistan’ın uzun süredir talep ettiği
F-35 savaş uçakları da görüşme gündeminde. Ancak kaynaklar,
F-35 satışının bu ziyaret kapsamında sonuçlanma ihtimalinin düşük olduğunu belirtiyor.
Lockheed Martin yetkililerinin, anlaşmayı hızlandırmak için bölgeyi ziyaret etmeyi planladığı ifade ediliyor. Bu teklif, ABD savunma sanayiinin bölgedeki etkisini artırma stratejisinin bir parçası olarak görülüyor.
Washington-Riyad İlişkilerinde Silah Ticareti
Trump’ın ilk başkanlık döneminde, 2017’de Suudi Arabistan’a
110 milyar dolarlık bir silah satışı önerilmiş, ancak 2018’e kadar yalnızca
14.5 milyar dolarlık kısmı hayata geçmişti.
Cemal Kaşıkçı cinayeti sonrası
ABD Kongresi, bu satışları mercek altına almış ve ciddi eleştiriler yöneltmişti.
Joe Biden yönetimi ise 2021’de,
Yemen savaşı ve Kaşıkçı cinayeti nedeniyle Suudi Arabistan’a saldırı amaçlı silah satışlarını durdurmuştu. Ancak,
2022’de Ukrayna Savaşı’nın küresel petrol tedarikine etkisiyle Biden, Riyad’a karşı daha ılımlı bir tutum sergilemeye başlamıştı. Trump’ın yeni teklifi, bu geçmişin gölgesinde şekilleniyor.
Bölgesel ve Küresel Etkiler
100 milyar dolarlık silah satışı, Ortadoğu’daki güç dengelerini yeniden şekillendirme potansiyeline sahip. Suudi Arabistan’ın
İran ve
Husiler gibi bölgesel rakiplerine karşı askeri kapasitesini artırma çabası, bu anlaşmanın stratejik önemini artırıyor. Ancak,
ABD Kongresi’nin geçmişte olduğu gibi bu satışı incelemeye alması bekleniyor.
X platformunda yapılan paylaşımlarda, bazı kullanıcılar anlaşmayı ABD ekonomisi için olumlu bir adım olarak görürken, diğerleri insan hakları ve Yemen’deki savaş bağlamında eleştiriyor. Türkiye’nin bölgedeki dengeli politikaları, bu tür anlaşmaların bölgesel etkilerini değerlendirmede önemli bir referans olmaya devam ediyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: