Avrupa Parlamentosu, 1 Ağustos 2024'te kabul ettiği Yapay Zekâ Yasası’nı 2025 yılı itibarıyla yürürlüğe koydu. Bu düzenleme, Avrupa Birliği üyesi ülkelerde geliştirilen ve kullanılan yapay zekâ sistemlerine yönelik ilk kapsamlı yasal çerçeve olma özelliği taşıyor.
Yasa, sistemleri risk gruplarına ayırarak farklı denetim ve yükümlülükler getiriyor. Özellikle "yüksek riskli" olarak sınıflandırılan uygulamalar için sıkı kısıtlamalar ve şeffaflık şartları bulunuyor.
Yasaklanan Uygulamalar: Biyometrik Tanıma ve Sosyal Puanlama Sistemleri
Yeni yasa kapsamında şu teknolojilere kısıtlamalar veya yasaklar getirildi:
-
Gerçek zamanlı biyometrik yüz tanıma sistemlerinin kamuya açık alanlarda kullanımı
-
Vatandaşların davranışlarını izleyerek puanlayan sosyal derecelendirme sistemleri
-
Algoritmik karar verme süreçlerinde şeffaf olmayan uygulamalar
Bu yasaklar, bireylerin mahremiyet hakkını ve dijital güvenliğini koruma amacı taşıyor.
Uygulama Mekanizması: Avrupa Yapay Zekâ Ofisi Kuruluyor
Yasanın uygulanması ve denetlenmesi amacıyla Avrupa Yapay Zekâ Ofisi kuruluyor. Bu kurum, özellikle genel amaçlı yapay zekâ modelleri üzerinde yoğunlaşacak. Ofis, geliştiriciler için rehber belgeler yayımlayarak algoritmaların etik, güvenilir ve insan denetimine açık olmasını sağlayacak.
Ofis ayrıca telif hakları, yapay zekâ tarafından oluşturulan içerikler ve veri güvenliği gibi alanlarda da standartlar oluşturacak.
İş Dünyası ve Girişimcilik Ekosistemi İçin Ne Anlama Geliyor?
Yeni düzenleme, özellikle sağlık, finans, kamu hizmetleri ve güvenlik gibi hassas alanlarda faaliyet gösteren teknoloji firmaları için ciddi yükümlülükler getiriyor. Ancak uzmanlar, bu yasanın aynı zamanda Avrupa’da güvenilir ve etik yapay zekâ geliştirme konusunda küresel liderlik fırsatı sunduğunu belirtiyor.
Avrupa Modeli, Küresel Regülasyonlara İlham Olabilir mi?
Avrupa’nın bu yasal düzenlemesi, Çin ve ABD gibi teknoloji devlerinin kontrolsüz yapay zekâ büyümesine karşı bir denge unsuru olarak görülüyor. Avrupa modeli, ilerleyen dönemde Birleşmiş Milletler ve OECD gibi uluslararası kuruluşlar tarafından da örnek alınabilir.
Yorumlar
Kalan Karakter: