28 Mart’ta Myanmar’da meydana gelen 7,7 büyüklüğündeki depremin ardından uluslararası yardım seferberliği sürerken, ABD’den gelen yardım akışı Trump yönetiminin USAID (ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı) bütçe kesintileri nedeniyle ciddi şekilde sekteye uğradı. Washington’daki çalışanlara işten çıkarılacakları bildirildi, birçok personelin ulaşımı ve ödemeleri için gerekli organizasyonlar yapılamıyor.
Personel eksikliği, yardım akışını durdurdu
Cuma günü gelen bilgilere göre, Washington merkezli USAID çalışanlarına eşyalarını toparlayıp Asya’ya intikal etmeye hazırlanmaları gerektiği bildirildi. Ancak aynı günün ilerleyen saatlerinde birçok çalışana pozisyonlarının sona ereceği, bazı ekiplerin ise işten çıkarılacağı bilgisi verildi. Yardım operasyonları için kritik olan planlama, nakliye ve ödeme işlemleri durma noktasına geldi.
Kurum içinden sızan bilgiye göre: “Operasyonun ilk 72 saatinde en kritik kararlar alınmalıydı. Ancak ortada hareket edecek ekip kalmadı.”
Çin ve Rusya sahada, ABD beklemede
USAID’in sahaya ekip gönderememesi uluslararası diplomatik dengelerde de etkili oldu. Çin ve Rusya, arama kurtarma ve tıbbi müdahale ekiplerini çoktan Myanmar’a ulaştırdı. Çin hükümeti ayrıca acil tıbbi yardım paketleri ve sahra hastanesi kurulumu için ek kaynak tahsis etti.
Çin Dışişleri Bakanlığı: “İnsani yardımı siyaset üstü görüyoruz. Myanmar halkına en hızlı şekilde ulaşmaya çalışıyoruz.”
ABD’nin yumuşak gücü yara alıyor
Georgetown Üniversitesi Uluslararası İlişkiler uzmanı Dr. Elaine Porter, bu gelişmeyi şöyle yorumladı:
“USAID sadece bir kalkınma ajansı değil, ABD’nin diplomatik yumuşak gücünün temel araçlarından biri. Bu kesintiler, yalnızca Myanmar’daki yardım kapasitesini değil, küresel itibar ve etkisini de zedeliyor.”
Trump yönetiminin kesinti politikası
Trump, 2025 başlarında USAID bütçesinin %30 oranında azaltılmasını onaylamıştı. Gerekçe olarak “önceliğin iç politikaya verilmesi” gösterilmişti. Ancak bu kesinti, gelişmekte olan ülkelerdeki ABD etkisinin daralmasına yol açarken, Çin’in boşluğu hızla doldurmasına zemin hazırladı.
