Gümüşhane’de Tarım ve Orman İl Müdürlüğü tarafından “Glutensiz Yaşam İçin Karabuğday Projesi” kapsamında üreticilere karabuğday tohumu dağıtımı yapılarak ekimlere başlandı.
Türkiye’nin ilk glütensiz un kaynağı karabuğday işleme fabrikasına sahip olan Gümüşhane’de “Glutensiz Yaşam İçin Karabuğday Projesi” kapsamında birinci etap olan Köse, Kelkit ve Şiran ilçelerinde üreticilere yüzde 70 hibeli 7 bin 675 kilogram sertifikalı karabuğday tohumu dağıtımın yapılarak bin 23 dekar alanda ekimleri gerçekleştirildi.
Son dönemde glutensiz besin kaynaklarına artan rağbet ve çölyak hastalarının aradığı ürün olmasının yanında ballı bir bitki olması nedeniyle arıcılığa da katkı sağlayan karabuğday, hayvan beslemede yem olarak, tıbbi bitki olarak, yeşil gübre ve toprak düzenleyicisi olarak da kullanılabiliyor.
Özellikle içeriğinde B vitamini, magnezyum ve lif bulunmasının yanında yüksek düzeyde protein, antioksidan bulunan ve glüten içermediğinden çölyak hastaları ve glutensiz beslenenler için en iyi alternatiflerden olan ‘karabuğday‘ diğer buğday çeşitlerinin aksine çiçekli ve ballı bir bitki olması nedeniyle arıcılık için de ciddi bir nektar kaynağı olmaya başladı.
Karabuğday, aslında bir tahıl değil, üzüm ailesinden olan bir bitki olan Fagopyrum esculentum’dur. İngilizcede “buckwheat” olarak da bilinir. Karabuğday bitkisi, esas olarak buğdaya benzer bir tahıl olarak kabul edilse de, gerçekte buğdayla ilgisi yoktur. Karabuğdayın tohumları, birçok farklı yemek ve besin maddesinde kullanılabilir.
Karabuğday, esas olarak Asya kökenlidir ve binlerce yıldır insanlar tarafından yetiştirilmektedir. Bugün dünya genelinde birçok ülkede yetiştirilen ve tüketilen bir bitkidir. Karabuğday bitkisi, diğer tahıllardan farklı olarak serin iklimlere uyum sağlayabilen bir bitkidir ve zorlu büyüme koşullarında dahi yetiştirilebilir.
Karabuğdayın popülaritesi, özellikle son yıllarda artmıştır çünkü çölyak hastalığı veya glütensiz bir diyet izleyenler için ideal bir alternatif olabilir. Karabuğdayın içerdiği proteinler gluten içermediği için glütensiz bir tahıl olarak kabul edilir.
Karabuğdayın besin değeri oldukça yüksektir. İyi bir protein kaynağıdır ve amino asit profilinde tüm esansiyel amino asitleri içerir. Ayrıca lif, vitaminler (B kompleksi, E vitamini) ve mineraller (magnezyum, demir, fosfor, çinko) bakımından zengindir. Karabuğdayın tüketimi kan şekerini düzenlemeye yardımcı olabilir, kalp sağlığını destekleyebilir ve sindirim sistemini düzenleyebilir.
Karabuğdayın tohumları, genellikle çeşitli yemeklerde kullanılır. Örneğin, pilav, çorba, salata, omlet veya tatlılar gibi farklı tariflerde kullanılabilir. Ayrıca karabuğday unu, makarna veya ekşi mayalı ekmek yapımında da kullanılabilir.
Sonuç olarak, karabuğday sağlıklı bir besin kaynağıdır ve çeşitli yemeklerde kullanılabilir. Glütensiz bir tahıl alternatifi olarak değerlendirilebilir ve besleyici özellikleri sayesinde birçok insanın diyetine dahil edilebilir.
İl Müdürlüğümüzce “Guletensiz Yaşam İçin Karabuğday Projesi” kapsamında Köse, Kelkit ve Şiran ilçelerimizde üreticilerimize DOKAP destekli yüzde 70 hibeli, 7 bin 675 kg sertifikalı karabuğday tohumu dağıtımın yapılarak 1023 dekar alanda ekimleri gerçekleştirildi. pic.twitter.com/DsHfPkvVAw
— Gümüşhane İl Tarım ve Orman Müdürlüğü (@gumushanetarim) June 8, 2023