İBB ve Özel Halk Otobüsleri anlaştı: İstanbul’da ulaşım krizi çözüldü

İstanbul’da toplu ulaşımda yaşanan kriz, 22 Mayıs 2025’te son buldu. İstanbul Özel Halk Otobüsleri Esnaf Odası’nın, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden (İBB) 6 milyar TL’yi aşan alacakları nedeniyle 3.041 otobüsle kontak kapatma kararı almasının ardından, İBB ile esnaf arasında yoğun görüşmeler sonucunda uzlaşma sağlandı. Sabah saatlerinde başlayan iş bırakma eylemi, öğle saatlerinde varılan anlaşmayla sona erdi ve otobüsler kademeli olarak seferlere döndü. İBB, 1 Haziran 2025’ten itibaren ödeme sistemini yeniden yapılandıracağını duyurdu.

Kriz, 4 aydır ödeme alamadığını belirten esnafın, 15 Mayıs’ta taahhüt edilen 500 milyon TL’lik ödemenin yapılmaması üzerine harekete geçmesiyle başladı. İBB, 2020-2025 arasında özel halk otobüslerine 35,3 milyar TL destek sağladığını ve 2024’te 1,3 milyar TL ek ödeme yaptığını açıklarken, yeni bir ödeme planıyla sorunu çözmeyi taahhüt etti. Sosyal medyada, anlaşma “İstanbullular için derin bir nefes” olarak yorumlanırken, esnafın gelecekteki ödemeler için teminat beklentisi devam ediyor. İşte krizin çözülme süreci ve detaylar.

Krizin başlangıcı ve kontak kapatma eylemi

İstanbul Özel Halk Otobüsleri Esnaf Odası Başkanı Göksel Ovacık, 21 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, İBB’nin Ocak 2025’ten bu yana düzenli ödeme yapmadığını ve 6 milyar TL’yi aşan alacakları nedeniyle esnafın yakıt alamaz ve personel maaşlarını ödeyemez hale geldiğini belirtti. 15 Mayıs’ta 500 milyon TL ödeneceği taahhüdünün yerine getirilmemesi, bıçağın kemiğe dayandığını göstererek 22 Mayıs sabahı 3.041 otobüsün sefere çıkmama kararına yol açtı. Eylem, Mecidiyeköy, Uzunçayır ve Kozyatağı gibi aktarma merkezlerinde yoğunluklara neden oldu. Sosyal medyada, vatandaşlar “Metro ve metrobüsler tıklım tıklım” diyerek mağduriyetlerini dile getirdi, ancak esnafın “Çaresiz kaldık” mesajı da destek buldu.

Anlaşma süreci ve İBB’nin taahhütleri

22 Mayıs sabahı başlayan görüşmeler, İBB Ulaşım Dairesi Başkanı Gürkan Akgün ve esnaf temsilcileri arasında yoğun müzakerelerle sonuçlandı. Öğle saatlerinde varılan anlaşma, esnafın kontak kapatma kararını geri çekmesini sağladı. İBB, 1 Haziran 2025’ten itibaren ödeme sistemini yeniden yapılandıracağını, alacakların kademeli olarak ödeneceğini ve Özel Taşımacılık İşletim Sistemi (ÖTİS) maliyetlerini güncelleyerek esnafa destek olacağını taahhüt etti. İETT, 2020 Aralık-2025 Nisan arasında 35,3 milyar TL ödeme yaptığını, 15,8 milyar TL yolcu gelirine karşın 19,5 milyar TL ilave destek sağladığını ve 2024’te araç yenilemeleri için 1,3 milyar TL ödediğini vurguladı. Anlaşma sonrası otobüsler, öğleden sonra kademeli olarak seferlere başladı. İBB, ek seferler ve hat planlamalarıyla yoğunluğu azalttı.

Kamuoyu tepkileri ve gelecek beklentileri

Anlaşma, sosyal medyada “İBB krizi hızlı çözdü” ve “Esnaf haklıydı, ama vatandaş mağdur oldu” gibi ikili yorumlarla karşılandı. X platformunda, kullanıcılar İstanbulluların ulaşım planlarını aksatan kısa süreli krizin çözülmesini olumlu bulurken, esnafın 6 milyar TL’lik alacağının ödenmesi için net bir takvim talep etti. Özel Halk Otobüsleri Esnaf Odası, “İBB’nin verdiği sözleri tutmasını bekliyoruz” diyerek temkinli bir iyimserlik sergiledi. İBB’nin 1 Haziran’dan itibaren devreye alacağı yeni ödeme sistemi, sefer başına garanti gelir modeli ve teknolojik altyapı yenilemeleriyle sürdürülebilirliği artırmayı hedefliyor. Ancak, esnafın geçmiş ödeme gecikmelerine karşı güven tazeleme ihtiyacı devam ediyor. İBB, vatandaşlardan özür dileyerek, resmi kanallardan güncel bilgilendirmeler yapacağını duyurdu.