İlber Ortaylı’dan AB ve Orta Asya Yorumu: “Türkiye’nin Geleceği Tehlikede”

Tarihçi ve yazar Prof. Dr. İlber Ortaylı, Avrupa Birliği’nin Orta Asya’ya yönelik son yatırım girişimlerini değerlendirdiği açıklamasında dikkat çeken ifadeler kullandı. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in çantasında 12 milyar euro’luk yatırım vaadiyle Orta Asya ülkelerine yöneldiğini belirten Ortaylı, “Ursula von der Leyen çantasında parayla gezen bir teyze gibi. Ama bu iş ciddi” dedi.

Yunanistan’ın Kıbrıs Hamlesi: “Tanımayı Şart Koşun”

Ortaylı, Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında en ilgisiz görünen Yunanistan’ın, bu yatırımlara siyasi bir şart ekleme girişiminde bulunduğunu vurguladı:

“İçlerinden en alakasız üye Yunanistan fırlıyor. Diyor ki: ‘Bu ülkeler, Güney Kıbrıs’ı tanıma şartını kabul etsin.’ Onlar da hemen ‘evet’ diyor.”

Bu gelişme, AB’nin Orta Asya üzerindeki etki alanını yalnızca ekonomik değil, diplomatik olarak da genişletmeye çalıştığına işaret ediyor.

“Türkiye Stratejik Gücünü Kaybedebilir”

İlber Ortaylı, Türkiye’nin bu gelişmeleri izlemekle yetinmesinin doğuracağı sonuçlara dair ise şu kritik uyarıyı yaptı:

“Eğer hızla müdahale etmezsek; sadece uğrunda bu kadar fedakârlık yapılan Kıbrıs’ı değil, ülkemizin nüfus azalmasından dolayı çekeceği sıkıntıları karşılayacak iş gücünü, sanatlarımızı, bilim dünyasını, hatta boşaltılan sağlık sektörünü restore edecek kuvveti de kaçıracağız.”

Ortaylı’ya göre mesele sadece dış politika değil; uzun vadeli demografik, ekonomik ve kültürel sürdürülebilirlik açısından da hayati.

Orta Asya’da AB-Türkiye Rekabeti Mi Başlıyor?

Ursula von der Leyen’in Orta Asya turu, Avrupa Birliği’nin Çin ve Rusya’ya karşı stratejik denge kurma hamlesi olarak değerlendirilirken, Türkiye’nin tarihi, kültürel ve dilsel bağlarına rağmen bölgedeki etkisinin azalması dikkat çekiyor. Ortaylı’nın açıklamaları, bu tabloya karşı Türkiye’nin yeni ve aktif bir Orta Asya politikası oluşturması gerektiği yönündeki çağrıları güçlendiriyor.

Tarihçi İlber Ortaylı, Avrupa Birliği'nin Orta Asya’ya yönelen milyarlarca euroluk yatırım planını değerlendirerek dikkat çeken bir uyarıda bulundu: Türkiye sadece Kıbrıs’taki diplomatik pozisyonunu değil, kültürel etkisini, iş gücünü ve bilimsel potansiyelini de yitirme riskiyle karşı karşıya. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in bölgeye yönelik politikası, Türkiye'nin bölgesel önceliklerini yeniden gözden geçirmesi gerektiğini hatırlatıyor.