İstanbul, son beş yılda kira artış hızında dünya çapında bir rekor kırarak Cenevre ve New York gibi şehirleri geride bıraktı. Deutsche Bank’ın yayımladığı “Dünya Fiyatları 2025 Haritalaması” raporuna göre, şehir merkezlerinde üç odalı daire kiraları dolar bazında yüzde 193,1, bir odalı daire kiraları ise yüzde 178,5 arttı. 2020’de 602 dolar olan üç odalı daire kirası, 2025’te 1.764 dolara (yaklaşık 70 bin 339 TL) yükseldi. Bu çarpıcı artış, İstanbul’un ekonomik dinamiklerini ve barınma krizini bir kez daha gündeme taşıdı. İşte raporun detayları ve İstanbul’un kira patlamasının perde arkası.
İstanbul’un rekor kira artışı
Deutsche Bank’ın 69 ülkeyi kapsayan raporuna göre, İstanbul, 2020-2025 yılları arasında şehir merkezindeki kira artışında açık ara lider. Üç odalı dairelerde yüzde 193,1’lik artış, İstanbul’u Cenevre ve New York gibi yüksek gelirli şehirlerin önüne geçirdi. 2020’de 602 dolar olan üç odalı daire kirası, 2025’te 1.764 dolara ulaştı. Bir odalı dairelerde ise kira 340 dolardan 948 dolara (37 bin 801 TL) yükseldi, bu da yüzde 178,5’lik bir artış anlamına geliyor. İstanbul, üç odalı daire kira fiyatlarında 53. sırada, bir odalı dairelerde ise 50. sırada yer aldı. Raporda, İstanbul’un ardından Riyad yüzde 151,7 ve Mexico City yüzde 87,8 artışla takip etti, ancak hiçbir şehir İstanbul’un hızına yaklaşamadı.
Neden İstanbul zirvede?
İstanbul’daki kira artışlarının ardında ekonomik ve yapısal faktörler yatıyor. Türk Lirası’ndaki değer kaybı, 2024’te resmi olarak yüzde 44’ü bulan yüksek enflasyon ve kiralık konut arzındaki yetersizlik, kiraları dolar bazında uçurdu. 2 Temmuz 2024’te kaldırılan yüzde 25’lik kira artış sınırı, ev sahiplerinin TÜFE’ye endeksli zamlar yapmasına olanak tanıdı; Haziran 2025’te TÜFE oranı yüzde 45,8 olarak kaydedildi. Ayrıca, kentsel dönüşüm projeleri ve yeni konut üretiminin yavaşlaması, özellikle Beşiktaş, Sarıyer gibi merkezi semtlerde kira fiyatlarını artırdı. Sosyal medyada, İstanbul’un 750 bin boş konutu olmasına rağmen ev sahiplerinin yüksek kira beklentisiyle bu evleri piyasaya sunmadığı tartışılıyor, bu da arz-talep dengesini bozuyor.
New York ve Cenevre ile karşılaştırma
New York, üç odalı daire kiralarında 8.388 dolar (334 bin 467 TL) ile dünyanın en pahalı şehri olsa da, kira artış hızında İstanbul’un gerisinde kaldı; beş yılda sadece yüzde 22,3 artış gösterdi. Cenevre, yüksek gelir seviyesiyle kira sonrası kullanılabilir gelirde lider, ancak kira artışı yüzde 30’un altında kaldı. İstanbul’un kira artış hızı, bu şehirleri sollayarak küresel bir fenomen haline geldi. Sosyal medyada, “İstanbul’da kiralar New York’u geçti ama maaşlar aynı değil” yorumları, vatandaşların geçim zorluğunu vurguluyor. İstanbul’da vergi sonrası aylık net maaş 934 dolarla 57. sırada yer alırken, Cenevre’de bu rakam 7.984 dolar. Bu fark, İstanbul’da kiracıların maaşlarının yarısından fazlasını kiraya harcadığını gösteriyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: