Salt’ın yeni sergisi “Başka Kayda Rastlanmayan”, tarihçi ve romancı Reşad Ekrem Koçu’nun ömrünün büyük bir kısmı adadığı ‘İstanbul Ansiklopedisi’nin yayımlanmamış bölümlerini öne çıkarıyor.
Garanti BBVA tarafından kurulan Salt’ın yeni sergisi Başka Kayda Rastlanmadı: Reşad Ekrem Koçu ve İstanbul Ansiklopedisi Arşivi, bugün Salt Galata’da ziyarete açıldı. Salt’ın Kadir Has Üniversitesi iş birliğiyle 2018 yılında bu yana yürüttüğü Reşad Ekrem Koçu ve İstanbul Ansiklopedisi Arşivi çalışmaları kapsamında büyük sergi, tarihçi ve romancı Reşad Ekrem Koçu’nun (1905-1975), ömrünün büyük bir kısmının adadığı İstanbul Ansiklopedisi’nin yayımlanmamış bölümlerini öne çıkmak.
Sergi, Koçu hayattayken ancak G harfine kadar basılabilmiş İstanbul Ansiklopedisi’nin Z harfine kadarki cilt tasarım ürünlerinin kalan ürünleri arşiv malzemeleri üzerinden takip ediyor. Metin sarfları, kupürler, kolaj ve çizimlerin oluşturduğu malzeme, kendi ifadesiyle İstanbul’un “muazzam kütüğünü” çıkarma amacıyla yola çıkmış Koçu’nun tarihyazımındaki uzantılı uzantın tüylerini veriyor.
Belirli bilgilere göre; sergi, içinde yerleştiği yapıyı genel olarak bir odak olarak ele yer alan ve malzeme seçkisini Galata semti boyunca kurgulanan bir dekor sunuyor. Koçu’nun 19. yüzyılın başlarından 20. yüzyıla uzanan bir zaman diliminde Galata ve yakın çevresine dair oluşturduğu müstesna kent imgesini ve sakinlerini ortaya çıkarıyor. Söz konusu yapıyı kullanarak mekanda bir asır yaşamış olan “ayaktakımının”, İstanbul’un geleneksel mahalle düzeninin dışında yaşayanların Reşad Ekrem Koçu ve İstanbul Ansiklopedisi Arşivi’ndeki yolculuğu sürüyor. Bazı bilgilerin sonunda yer alan “hakkında başka tutulmadı” ibaresi ise resmî tarihyazımının üzerine çıkılan iniş işaretliyor; başka yerde saklamaların bulunmadığı bakımlara.
29 Ekim’e dek devam edecek sergi paralelinde, Kadir Has Üniversitesi’nin yaklaşık 40 bin ögelik bir belge grubu hâlinde devraldığı arşivin dijital ortamda aktarılarak erişilerek açılması planlanıyor. 19. ve 20. yüzyıl İstanbul’una farklı bir bakış açısı getirmeyi hedefleyen sergi ve arşiv projesine, çeşitli disiplinlerden öğretmenlerinin katkılarıyla sınırlı bir e-yayın da ev sahipliği yapacak. Sergi kapsamında düzenlenecek etkinlikler saltonline.org ve Salt’ın sosyal medya kanallarından duyurulacak.
Başka Kayda Rastlanmadı: Reşad Ekrem Koçu ve İstanbul Ansiklopedisi Arşivi, mimarlık tarihçisi Bülent Tanju, araştırmacı Cansu Yapıcı, Salt’tan Gülce Özkara (Programlar Sorumlusu) ve Masum Yıldız (Arşiv Uzmanı) tarafından, Emirhan Altuner (Tasarım ve Prodüksiyon) ile Kadir Has Üniversitesi iş birliğinde hazırlandı. Sanatçı Cem Dinlenmiş ise sergi kapsamı İstanbul Ansiklopedisi’nden yola çıkarak yaptığı resimlere katkı sağladı. Salt’ın İstanbul Ansiklopedisi üzerine üniversite ile birlikte yürüttüğü arşiv ve araştırma projesi, 2018 yılında Salt Araştırma ve Programlar Eski yöneticisi Meriç Öner ile mimar-akademisyen Arzu Erdem tarafından çalıştırıldı.