Bir eksikle... 2025 Nobel Ödülleri Stockholm'de sahiplerini buldu

Aynı gün Norveç'in başkenti Oslo'da ise Nobel Barış Ödülü töreni düzenlendi. 2025 Nobel Barış Ödülü'ne layık görülen Venezuelalı muhalif lider Maria Corina Machado, güvenlik gerekçeleri ve ülkesindeki siyasi durum nedeniyle törene katılamadı. Machado adına ödülü kızı Ana Corina Sosa, Norveç Nobel Komitesi Başkanı Jørgen Vatne Fridnes'in elinden aldı. Her bir ödül sahibi, diploma ve altın madalyanın yanı sıra 11 milyon İsveç Kronu (yaklaşık 1 milyon dolar) para ödülünün de sahibi oldu.

Ödül Kazanan İsimler ve Çalışmaları

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi ve Nobel Meclisi tarafından belirlenen 2025 yılı kazananları, yaptıkları çığır açıcı çalışmalarla ödüle layık görüldü. Törenin öne çıkan başlıkları ve kazananların listesi şu şekilde sıralandı:

• Fizik: Kuantum mekaniği alanındaki çalışmaları, özellikle makroskobik kuantum tünelleme ve enerji kuantizasyonu keşifleri nedeniyle John Clarke, Michel Devoret ve John Martinis ödülü paylaştı.

• Kimya: Gaz depolama ve enerji dönüşümünde devrim yaratan "metal-organik çerçevelerin (MOF) geliştirilmesi" çalışmalarıyla Susumu Kitagawa, Richard Robson ve Omar M. Yaghi ödüle layık görüldü.

• Tıp (Fizyoloji): Bağışıklık sisteminin düzenlenmesinde kritik rol oynayan "periferik immün tolerans" keşifleri nedeniyle Mary Brunkow, Fred Ramsdell ve Shimon Sakaguchi ödülün sahibi oldu.

• Edebiyat: Macar yazar László Krasznahorkai, insan varoluşunun karanlık yönlerini ele alan vizyoner eserleri ve benzersiz üslubuyla Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.

• Ekonomi: Ekonomik büyüme ve teknolojik değişim üzerine çalışmalarıyla Joel Mokyr, Philippe Aghion ve Peter Howitt ödüllendirildi.

Tören Gölgesinde İklim Protestosu

Stockholm'deki tören sırasında salon dışında toplanan yaklaşık 100 kişilik bir iklim aktivisti grubu protesto gösterisi düzenledi. "Dünyamızı kirletmeyi durdurun" sloganları atan eylemciler, Nobel Vakfı'nın yatırımlarının çevreye zarar veren bazı şirketlerle bağlantılı olduğunu iddia etti. Protesto, geniş güvenlik önlemleri altında gerçekleşti ve törenin akışını etkilemedi.

Maria Corina Machado Kimdir?

2025 Nobel Barış Ödülü'nü kazanan Maria Corina Machado, Venezuela siyasetinin en etkili muhalif figürlerinden biri olarak tanındı. Ülkesindeki demokratik hakların savunulması ve otoriter yönetime karşı verdiği mücadeleyle uluslararası kamuoyunun dikkatini çekti. "Vente Venezuela" partisinin kurucusu olan Machado, siyasi yasaklara ve baskılara rağmen demokrasiye geçiş sürecindeki barışçıl direnişi nedeniyle Nobel Komitesi tarafından ödüle layık görüldü.