Rusya BM’de İsrail’i kınadı, ABD İsrail’in savunma hakkını savundu

İsrail’in 13 Haziran gecesi İran’a düzenlediği hava saldırıları, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ni (BMGK) acil toplantıya çağırdı. Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia, saldırıları “BM Şartı’nın ihlali” olarak nitelendirip İsrail’i şiddetle kınadı. Nebenzia, eylemlerin bölgeyi nükleer felakete sürükleyebileceğini savundu. Buna karşılık, ABD temsilcisi, İsrail’in kendini savunma hakkını vurguladı ve İran’ın nükleer silah edinmesine izin verilmeyeceğini belirtti. Gerilim, küresel endişeleri artırıyor.

İran’ın Tel Aviv’e misilleme olarak yüzlerce balistik füze fırlattığı saldırılarda 3 kişi öldü, 172 kişi yaralandı. İsrail’in saldırılarında ise 78 kişi hayatını kaybetti, 20 üst düzey komutan ve 6 nükleer bilimci öldürüldü. BMGK toplantısı, tarafların karşılıklı suçlamalarına sahne olurken, diplomasi çağrıları gölgede kaldı.

Rusya’nın kınaması ve nükleer endişeler

Vassily Nebenzia, İsrail’in İran’ın nükleer tesislerini hedef almasını “sebepsiz” ve uluslararası hukuka aykırı buldu. “İsrail’in macerası bölgeyi savaşın eşiğine getirdi,” diyen Nebenzia, nükleer tesislere yönelik saldırıların radyolojik risklerinden endişe duyduğunu belirtti. Rusya, İsrail’in eylemlerini Batılı ülkelerin desteğiyle bağdaştırarak, İran’ın barışçıl nükleer programını baltalamayı amaçladığını savundu.

ABD’nin savunma pozisyonu

ABD temsilcisi, İsrail’in kendini savunma hakkını destekledi ve İran’ın “İsrail’i yok etme” çağrıları yaptığını iddia etti. Donald Trump’ın “İran nükleer silah sahibi olamaz” sözlerini yineleyen diplomat, İran’ın ABD çıkarlarını hedef alması halinde “korkunç sonuçlar” doğacağını söyledi. ABD, İran’ı bölgede terör ve istikrarsızlık yaymakla suçladı, diplomasiye kapıyı açık bıraktı.

Bölgesel ve küresel yankılar

İsrail’in saldırıları, İran’ın istihbarat zafiyetini ortaya koyarken, petrol fiyatlarını %8 artırdı. İran’ın misillemesi, Tel Aviv’de hasara yol açtı. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, “Yeter artık, barış ve diplomasi hakim olmalı,” diyerek tarafları uyardı. Türkiye, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın girişimiyle tansiyonu düşürmeye çalışıyor.