15 Mayıs Perşembe günü İstanbul’da düzenlenecek Rusya-Ukrayna barış zirvesi, küresel diplomasinin odak noktası haline geldi. ABD Başkanı Donald Trump, zirveye katılabileceğini belirtirken, “Putin benim de katılmamı istiyor. Türkiye’ye gidebilirim” diyerek dikkat çekti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in katılımı ise hâlâ belirsiz; Kremlin, heyetin hazır olduğunu, ancak isimlerin açıklanmayacağını duyurdu. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, yalnızca Putin’le görüşeceğini vurguladı.
Zirve, 2022’den bu yana Rusya-Ukrayna Savaşı’nı sona erdirmek için en üst düzey girişim olarak görülüyor. Türkiye’nin arabuluculuğunda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ev sahipliğinde gerçekleşecek toplantı, ateşkes ve kalıcı barış için kritik bir fırsat. Trump’ın katılım ihtimali ve Zelenskiy’nin katı şartları, zirvenin seyrini belirleyecek. İşte, zirvenin detayları ve liderlerin pozisyonları.
Trump’ın katılım sinyali ve ABD heyeti
Donald Trump, 13 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, İstanbul zirvesine katılma olasılığını değerlendirdiğini belirtti: “Putin benim de katılmamı istiyor. Türkiye’ye gidebilirim.” Euronews’in 12 Mayıs haberine göre, Trump, Dışişleri Bakanı Marco Rubio, özel temsilciler Steve Witkoff ve Keith Kellogg’un ABD heyetinde yer alacağını duyurdu. Newsweek’in 13 Mayıs tarihli haberinde, Trump’ın Orta Doğu turu sırasında (Suudi Arabistan, Katar, BAE) İstanbul’a uğrayabileceği belirtildi. Ancak, katılımı Putin’in durumuna bağlı; Keith Kellogg, Fox Business’ta “Putin gelirse Trump da orada olur” dedi.
Putin’in katılımı ve Kremlin’in tutumu
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, 13 Mayıs’ta Rus heyetinin İstanbul’da Ukrayna tarafını bekleyeceğini doğruladı, ancak Putin’in katılımına dair bilgi vermedi: “Rusya görüşmelere hazırlanıyor, isimleri Putin uygun gördüğünde açıklayacağız.” Reuters’in 14 Mayıs haberine göre, Zelenskiy’nin “Putin gelmezse kimseyle görüşmem” şartı, Kremlin üzerinde baskı oluşturuyor. RIA Novosti’nin 13 Mayıs tarihli haberinde, bir Türk diplomatik kaynak, Putin’in katılımının hâlâ netleşmediğini belirtti. X platformunda, kullanıcılar Putin’in UCM yakalama kararı nedeniyle gelmeyeceğini tartışıyor.
Zelenskiy’nin şartı ve Erdoğan’ın rolü
Volodimir Zelenskiy, 12 Mayıs’ta Kiev’de yaptığı açıklamada, “Sadece Putin’le görüşürüm” diyerek tavrını netleştirdi. Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Danışmanı Mykhailo Podolyak, Yeni Şafak’a “Savaşı durdurma kararı yalnızca Putin’in” dedi. Zelenskiy, Putin gelmezse 15 Mayıs’ta Ankara’da Erdoğan’la görüşeceğini duyurdu. NTV’nin 12 Mayıs haberine göre, Erdoğan, Putin ve Macron’la yaptığı telefon görüşmelerinde barış sürecine destek verdi. Türkiye, 2022’de İstanbul’daki tahıl koridoru görüşmelerinde de arabuluculuk yapmıştı.
Zirvenin önemi ve beklentiler
İstanbul zirvesi, Rusya’nın 2022’deki işgali sonrası iki taraf arasında en üst düzey doğrudan görüşme girişimi. The Guardian’ın 13 Mayıs haberine göre, Trump’ın 30 günlük ateşkes önerisi Rusya tarafından reddedilmiş, bunun yerine doğrudan görüşmeler talep edilmişti. Hakan Fidan, 10 Mayıs’ta Türkiye’nin sürece hazır olduğunu vurguladı. Al Jazeera’ya göre, zirve ateşkes için bir temel oluşturabilir, ancak Putin’in katılım belirsizliği risk yaratıyor. X platformunda, kullanıcılar zirveyi “tarihi bir fırsat” olarak görürken, bazıları “diplomatik bir tiyatro” olabileceğini düşünüyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: