Finans kartında görüldüğü üzere, Tesla hisseleri (TSLA) 5 Haziran günü %14,3 düşerek 284,70 USD’ye geriledi ve şirketin piyasa değerinden yaklaşık 151 milyar dolar silindi. Musk’ın tasarıyı “iğrenç bir rezalet” olarak nitelendirmesi ve Trump’ın Musk’ı “çıldırmış” diye eleştirmesi, piyasalarda güven kaybına neden oldu.
Gerilim, Musk’ın Hükümet Verimliliği Departmanı (DOGE) görevinden ayrılmasının ardından tırmandı. Trump, Musk’ın elektrikli araç (EV) teşviklerinin kaldırılmasına karşı çıktığını savundu ve onun şirketleriyle olan milyarlarca dolarlık hükümet sözleşmelerini iptal etme tehdidinde bulundu. Musk ise Trump’ın iddialarını yalanlayarak, tasarının kendisine hiç gösterilmediğini ve seçim zaferinde kendi 250 milyon dolarlık katkısının belirleyici olduğunu iddia etti. Bu açık çatışma, Tesla yatırımcılarını endişelendirirken, şirketin geleceğiyle ilgili belirsizlikleri artırdı.
Vergi Tasarısı ve Hisse Düşüşünün Nedenleri
Trump’ın “Bir Büyük Güzel Yasa Tasarısı” olarak adlandırdığı vergi indirimi tasarısı, EV teşviklerinin kaldırılmasını ve 250 dolarlık yıllık EV sürücü ücreti getirilmesini içeriyor. JPMorgan’a göre, bu durum Tesla’nın yıllık kârını 1,2 milyar dolar azaltabilir. Musk, 4 Haziran’ta X platformunda tasarıyı “bütçe açığını artıran bir facia” olarak eleştirdi ve petrol-gaz sübvansiyonlarının korunurken EV teşviklerinin kesilmesini adaletsiz bulduğunu belirtti. Trump, 5 Haziran’ta Oval Ofis’te, Almanya Başbakanı Friedrich Merz ile görüşmesi sırasında Musk’ı hedef alarak, “Elon tasarıyı herkesten iyi biliyordu, şimdi naber?” dedi ve teşvik kesintilerinin baştan planlandığını savundu.
Tesla hisseleri, finans kartına göre, 5 Haziran’ta gün içinde %18’e varan kayıplar yaşadı ve kapanışta 284,70 USD’ye indi. Reuters’e göre, bu, Tesla’nın 2020’den beri en kötü ikinci günü oldu ve piyasa değeri 916 milyar dolar’a geriledi. Wedbush analisti Dan Ives, “Bu, Musk-Trump arasındaki dostluğun bittiği bir bıçak kavgası” diyerek, yatırımcıların Tesla’nın otonom sürüş teknolojisi ve düzenleyici ortamına dair endişelendiğini belirtti. Hisse düşüşü, Musk’ın 388 milyar dolarlık servetinden 27 milyar dolar kaybetmesine de yol açtı.
Musk-Trump Çatışmasının Arka Planı
Trump ve Musk, 2024 seçim kampanyası sırasında yakın müttefikti. Musk, Trump’a 270 milyon dolar bağış yaptı ve seçim zaferinde kilit rol oynadı. Ancak, Musk’ın DOGE liderliği sırasında önerdiği 180 milyar dolarlık tasarruflar, Trump’ın tasarısının 2,4 trilyon dolarlık borç yüküyle çelişti. Musk, 28 Mayıs’ta DOGE’dan ayrıldığını açıklarken, Trump, Musk’ın müttefiki Jared Isaacman’ın NASA başkanlığı adaylığını geri çekti, bu da gerilimi artırdı. Musk, “Bensiz Trump seçimi kaybederdi” diyerek, Demokratların Temsilciler Meclisi’ni alacağını ve Senato’da Cumhuriyetçilerin zayıf kalacağını savundu.
Trump, Musk’ın SpaceX’in 20 milyar dolarlık hükümet sözleşmelerine atıfta bulunarak, “Bütçeyi kurtarmanın en kolay yolu Elon’un sözleşmelerini kesmektir” tehdidinde bulundu. Musk, buna karşılık SpaceX’in Dragon uzay aracı’nı devre dışı bırakma talimatı verdiğini duyurdu, bu da 51 başarılı misyonu olan bir aracın kaybı anlamına gelebilir. The New York Times’a göre, bu çatışma, Tesla’nın Avrupa ve Çin’deki satışlarının düşmesi ve otonom taksi projelerindeki gecikmeler gibi mevcut sorunlarını daha da karmaşık hale getirdi.
Tesla’nın Geleceği ve Piyasa Etkileri
Tesla’nın hisse düşüşü, sadece Trump-Musk geriliminden değil, aynı zamanda marka imajındaki zedelenmeden kaynaklanıyor. CNBC’ye göre, Tesla’nın Avrupa’da satışları %50 azaldı ve Çin’de BYD gibi yerel rakipler karşısında pazar payı geriliyor. Musk’ın siyasi angajmanları, özellikle sağ politikaları desteklemesi, bazı tüketicilerde boykot tepkilerine yol açtı. Ives, “Tesla, Trump ve DOGE’nin siyasi sembolü haline geldi, bu marka için kötü” diyerek, Musk’ın şirkete odaklanması gerektiğini vurguladı.
Hükümetin otonom araç düzenlemeleri ve Ulaşım Bakanlığı’nın Tesla’nın Tam Otonom Sürüş yazılımına yönelik soruşturmaları, şirketin geleceğini belirsiz kılıyor. Ancak, Tesla’nın 1 trilyon dolarlık piyasa değeri, hâlâ Toyota’nın 290 milyar dolarlık değerinin çok üzerinde. Analistler, Musk’ın yeni bir siyasi parti önerisi ve tarifeler karşıtı duruşunun, Tesla’yı Çin’deki Gigafactory’sine bağlı bir şirket olarak risk altına sokabileceğini belirtiyor. Çatışmanın nasıl evrileceği, Tesla’nın 2025’teki otonom taksi lansmanı ve pazar payı için kritik önem taşıyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: