ABD Başkanı Donald Trump, temmuz ayı istihdam verilerinin beklentilerin altında kalması üzerine Çalışma İstatistikleri Bürosu (BLS) Başkanı Erika McEntarfer’i görevden alarak büyük bir tartışma başlattı. Truth Social’da verileri “sahte” olarak nitelendiren Trump, herhangi bir kanıt sunmadan McEntarfer’i manipülasyonla suçladı. Aynı gün FED Yönetim Kurulu üyesi Adriana Kugler’in istifası, piyasalarda dalgalanmayı artırdı. S&P 500 endeksi, yüzde 1.6’lık düşüşle son iki ayın en sert kaybını yaşadı. İşte bu krizin detayları ve piyasalara etkisi.
Erika McEntarfer kimdir, neden kovuldu?
Erika McEntarfer, 2024’te Joe Biden tarafından BLS başkanlığına atanan, saygın bir ekonomist. Daha önce George W. Bush, Barack Obama ve Biden yönetimlerinde ABD Nüfus Sayım Bürosu, Hazine Bakanlığı ve Ekonomik Danışmanlar Konseyi’nde görev yaptı. Ocak 2024’te Senato tarafından 86-8 oyla onaylanan McEntarfer, BLS’nin aylık istihdam ve enflasyon raporlarını hazırlayan ekibe liderlik ediyordu. Temmuz 2025 verileri, yalnızca 73 bin yeni istihdam gösterirken, Mayıs ve Haziran rakamları toplam 258 bin aşağı revize edildi. Trump, bu zayıf verileri “siyasi manipülasyon” olarak nitelendirerek McEntarfer’i görevden aldı. Ancak ekonomistler, revizyonların BLS’nin standart veri toplama süreçlerinden kaynaklandığını ve manipülasyon iddiasının temelsiz olduğunu belirtiyor. McEntarfer’in yerine geçici olarak William Wiatrowski atandı.
Adriana Kugler’in istifası! FED’de neler oluyor?
Aynı gün FED Yönetim Kurulu üyesi Adriana Kugler’in beklenmedik istifası, Trump’a FED’e yeni bir atama yapma fırsatı sundu. Kugler’in görev süresi Ocak 2026’da bitecekti, ancak istifasıyla Trump, bu koltuğu hemen doldurabilecek. Muhtemel adaylar arasında Trump’ın ekonomi danışmanı Kevin Hassett, Hazine Bakanı Scott Bessent, eski FED üyesi Kevin Warsh ve mevcut üye Chris Waller yer alıyor. Waller, son toplantıda faiz indirimi lehine oy kullanarak Trump’ın politikalarına yakın bir duruş sergiledi. Trump, daha önce FED Başkanı Jerome Powell’ı faiz indirimi yapmamakla suçlamış ve görevden alma tehdidinde bulunmuştu. Kugler’in istifası, Trump’ın FED üzerindeki etkisini artırma çabalarının bir parçası olarak görülüyor ve piyasalarda belirsizliği artırıyor.
Piyasalar çalkalanıyor! S&P 500 neden düştü?
Temmuz istihdam verilerinin zayıflığı, BLS başkanı McEntarfer’in kovulması ve Kugler’in istifası, finans piyasalarını sarstı. S&P 500 endeksi, yüzde 1.6 düşüşle son iki ayın en büyük günlük kaybını yaşadı. Finans kartındaki verilere göre, SPY endeksi gün içinde 621,72 USD seviyesine geriledi (önceki kapanış: 632,08 USD). Trump’ın yeni gümrük tarifleri ve federal kurumlardaki toplu işten çıkarmalar, ekonomik yavaşlama endişelerini körükledi. Temmuz’da federal istihdam 12 bin, imalat sektörü ise 11 bin iş kaybı yaşadı. Ekonomistler, BLS’nin veri toplama süreçlerinin şeffaf olduğunu ve revizyonların rutin olduğunu vurgularken, Trump’ın “sahte veri” iddiası ekonomik güveni zedeledi. Harvard profesörü Jason Furman, “Doğru istatistikler ekonomi için hayati. Bu tür müdahaleler krizlere yol açabilir” dedi.
Yorumlar
Kalan Karakter: