İsrail ile İran arasındaki savaş, üçüncü gününde tansiyonu daha da artırırken, ABD Başkanı Donald Trump’tan İran’a yönelik sert bir uyarı geldi. 14 Haziran’ı 15 Haziran’a bağlayan gece, İran’ın İsrail’e düzenlediği balistik ve hipersonik füze saldırılarının ardından Trump, ABD’nin bu çatışmada taraf olmadığını vurguladı. Ancak, İran’ın ABD’ye herhangi bir saldırıda bulunması halinde “daha önce görülmemiş bir güçle” karşılık vereceğini belirtti. Trump, aynı zamanda diplomatik bir çözümle bu “kanlı çatışmayı” sona erdirme çağrısı yaptı.
İsrail’in 13 Haziran’da başlattığı “Yükselen Aslan” operasyonu, İran’ın nükleer tesisleri ve askeri hedeflerini vururken, İran’ın “Gerçek Vaat 3” misillemesi Tel Aviv ve diğer kentlerde yıkıma yol açtı. Çatışmaların ortasında Trump’ın hem tehdit hem de uzlaşma mesajları, bölgedeki hassas dengeleri ve küresel diplomasinin sınırlarını gözler önüne seriyor. İşte Trump’ın açıklamaları, çatışmanın son durumu ve diplomasi arayışları.
Trump’ın İran’a yönelik tehditleri ve diplomasi çağrısı
ABD Başkanı Donald Trump, 15 Haziran sabahı Truth Social platformunda yaptığı paylaşımda, İran’a sert bir uyarıda bulundu: “Eğer İran tarafından herhangi bir şekilde saldırıya uğrarsak, ABD Silahlı Kuvvetlerinin tüm gücü ve kudreti, daha önce hiç görülmemiş seviyelerde üzerinize çöker.” Ancak, bu tehdidin hemen ardından diplomatik bir çözüm önerdi: “İran ve İsrail arasında kolayca bir anlaşma yapabilir ve bu kanlı çatışmayı sona erdirebiliriz!!!” Trump, ABD’nin İran’a yönelik saldırılarda yer almadığını vurgulayarak, İsrail’in 13 Haziran’daki operasyonunun “tek taraflı” olduğunu yineledi. Reuters’a göre, Trump, İsrail’in saldırılarından haberdar olduğunu ve 60 günlük bir müzakere süresi verdiğini, ancak İran’ın anlaşmaya yanaşmadığını belirtti. CNN’e konuşan Trump, İsrail’in saldırısını “çok başarılı” olarak nitelendirirken, İran’a “anlaşma yapmazsanız her şey biter” mesajı verdi. Bu çelişkili söylemler, Trump’ın hem askeri caydırıcılığı hem de diplomasiyi öne çıkarma çabasını yansıtıyor.
İsrail-İran savaşının üçüncü gününde bilanço
İsrail’in 13 Haziran’da başlattığı “Yükselen Aslan” operasyonu, İran’ın Tahran, Tebriz, İsfahan’daki Natanz nükleer tesisi ve diğer şehirlerdeki hedeflerini vurdu. Hürriyet’in haberine göre, saldırılarda İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri, Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami ve altı nükleer bilim insanı dahil 78 kişi öldü, 320’den fazla kişi yaralandı. İran’ın sivil yerleşim yerlerini de vuran bu saldırılar, kadın ve çocuk ölümlerine yol açtı. İran, misilleme olarak 14 Haziran gecesi “Gerçek Vaat 3” operasyonunu başlattı. Hipersonik Fettah füzelerinin kullanıldığı saldırıda, İsrail’in “Demir Kubbe” sistemi birçok füzeyi engelleyemedi. Tel Aviv, Bat Yam ve Rehovot’ta patlamalar yaşandı; Weizmann Bilim Enstitüsü hasar gördü ve bazı binalar çökme riskiyle karşı karşıya. İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, 10 vatandaşın öldüğünü ve 208 kişinin yaralandığını açıkladı. Enkaz altında arama-kurtarma çalışmaları sürüyor.
Diplomasi umutları ve uluslararası tepkiler
Trump’ın tehditleri, İran’ın nükleer programına yönelik müzakerelerin gölgesinde geldi. Reuters’a göre, ABD ve İran, Umman aracılığıyla 15 Haziran’da altıncı tur dolaylı görüşmelere başlamayı planlıyordu, ancak İsrail’in saldırıları bu görüşmeleri riske attı. İran Dışişleri Bakanı Abbas Araghchi, doğrudan müzakereleri reddederken, dolaylı görüşmelere açık olduklarını belirtti. İran, uranyum zenginleştirme hakkından vazgeçmeyeceğini vurgularken, Trump yönetimi, İran’ın nükleer programını tamamen durdurmasını talep ediyor. Al Jazeera’ya göre, İran Savunma Bakanı Aziz Nasirzadeh, ABD’nin askeri bir hamlesi durumunda bölgedeki ABD üslerini hedef alacaklarını söyledi. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, İran’ın nükleer yükümlülüklerine uymadığını rapor ederken, İran yeni bir zenginleştirme tesisi açacağını duyurdu. Avrupa ülkeleri, BM Güvenlik Konseyi’nde İran’a yönelik yaptırımların “snapback” mekanizmasıyla geri getirilmesini tartışıyor. Bu arada, Çin ve Rusya, İran’la yaptıkları ortak açıklamada, yaptırımların kaldırılması ve diyalog çağrısı yaptı.
Yorumlar
Kalan Karakter: