Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan 10. Yargı Paketi, infaz düzenlemeleriyle cezaevlerindeki yoğunluğu azaltmayı ve adalet sistemini güçlendirmeyi hedefliyor. 32 maddeden oluşan paket, Kurban Bayramı’ndan önce yasalaşması için 29 Mayıs’ta TBMM’ye sunuldu. Düzenleme, kadına ve çocuğa yönelik suçlar, cinsel taciz ve istismar, cinayet gibi ağır suçları kapsam dışı bırakırken, örgütlü suçlar ve özellikle FETÖ hükümlülerinin durumu tartışma konusu. Yaklaşık 45-50 bin mahkumun erken tahliye edilebileceği öngörülüyor.
Covid-19 izni kapsamının genişletilmesi maddesi, FETÖ ve diğer örgütlü suçları kapsama riski nedeniyle henüz netleşmedi. AK Parti, Anayasa’ya uygun bir formül arayışında. Paket, iyi hal gösteren ve belirli şartları sağlayan mahkumlara denetimli serbestlik ve şartlı tahliye imkanı sunacak. Cezaevi Gözlem Kurulları, tahliye kararlarında belirleyici olacak.
Erken Tahliye Kimleri Kapsayacak?
10. Yargı Paketi, 31 Temmuz 2023 öncesi işlenen suçlardan hüküm giyen ve cezası kesinleşen mahkumları kapsıyor. NTV’nin haberine göre, düzenleme aşağıdaki suçları kapsam dışı bırakıyor:
- Kadına yönelik şiddet ve çocuk istismarı
- Cinsel taciz ve istismar
- Kasten adam öldürme (cinayet)
- Terör suçları (kısmen, FETÖ için özel formül aranıyor)
Hırsızlık, dolandırıcılık, yaralama (ağır olmayan), mala zarar verme gibi hafif suçlardan hüküm giyenler ve iyi hal gösteren mahkumlar erken tahliyeden yararlanabilecek. Mükerrer suç işleyenler için de şartlı tahliye imkanı getiriliyor; cezalarının 4/3’ünü çekenler, Cezaevi Gözlem Kurulları’nın onayıyla tahliye olabilecek. Denetimli serbestlik süresi, bazı suçlar için 1 yıldan 2 yıla çıkarılacak. Örneğin, 12 yıl hapis cezası alan bir hükümlü, iyi hal indirimi ve yeni düzenlemeyle 9 ay cezaevinde kalarak tahliye olabilecek.
Örgütlü Suçlar ve FETÖ Tartışması
Örgütlü suçlar ve özellikle FETÖ hükümlülerinin düzenlemeden yararlanıp yararlanamayacağı belirsizliğini koruyor. AK Parti kaynakları, Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı olacağı gerekçesiyle örgütlü suçlar arasında ayrım yapılamayacağını belirtiyor. Ancak, FETÖ’yü kapsam dışı bırakmak için öneriler gündemde:
- “Dini duyguları kullanarak işlenen suçlar” veya “darbe girişiminde bulunan örgütler” gibi ifadelerle FETÖ’nün hariç tutulması.
- Covid-19 izni maddesinin tamamen çıkarılması, eğer uygun bir formül bulunamazsa.
T24’ün haberine göre, FETÖ suçlularının kapsama alınabileceği kaygısı, düzenlemenin “örtülü af” olarak algılanmasından endişe eden AK Parti kurmaylarını harekete geçirdi. Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği “silahlı terör örgütü üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme” maddesi için cezalar 5-10 yıldan 1-5 yıla indirilecek, bu da bazı mahkumların tahliyesini sağlayabilir.
Covid-19 İzni ve Diğer Düzenlemeler
Covid-19 izni düzenlemesi, 2020’de açık cezaevlerinde başlatılan ve 31 Temmuz 2023’e kadar uzatılan uygulamanın kapsamını genişletmeyi amaçlıyor. Bu tarihten önce suç işleyip cezası kesinleşmeyenler, önceki düzenlemeden yararlanamamıştı. Yeni taslak, bu mahkumlara 3 yıl erken denetimli serbestlik imkanı tanıyarak eşitlik sağlamayı hedefliyor. Ancak, bu maddenin FETÖ’yü kapsama riski, son dakika değişikliklerine neden olabilir.
Paket, hamile, çocuklu kadınlar, yaşlı, engelli ve ağır hasta mahkumlar için özel infaz hükümleri getiriyor. Bu grup, cezalarının 5-10 yılını konutta tamamlayabilecek. Adli Tıp Kurumu raporlarıyla, cezaevinde hayatını sürdüremeyecek durumdakiler erken tahliye olabilecek. Ayrıca, 2 yıl ve altı cezalar için 8’de 1 oranında cezaevinde kalma zorunluluğu getirilerek cezasızlık algısı azaltılacak.
Yasalaşma Süreci ve Beklentiler
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, 15 Mayıs’ta paketin kısa sürede TBMM’ye sunulacağını açıklamıştı. NTV ve T24’ün 27-28 Mayıs tarihli haberlerine göre, taslak büyük oranda tamamlandı ve bu hafta Adalet Komisyonu’nda görüşülecek. Bayram öncesi, yani Haziran 2025 başında yasalaşması bekleniyor.
AK Parti, muhalefetten destek almak için görüşmeler yaptı. CHP ve DEM Parti, geçmişte cinsel istismar ve uyuşturucu suçlarının kapsam dışı bırakılmasını savunmuştu. MHP ise kapsamlı bir infaz reformu öneriyor. Düzenlemenin, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesiyle, cezaevlerindeki 410 binlik kapasite yükünün hafifletilmesi hedefleniyor. Ancak, FETÖ ve örgütlü suçlar konusundaki belirsizlik, yasalaşma sürecini etkileyebilir.
Yorumlar
Kalan Karakter: