ABD Başkanı Donald Trump ve Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın Riyad’da gerçekleştirdiği görüşme, 25 yıl sonra ABD-Suriye liderleri arasında ilk üst düzey buluşma olarak tarihe geçti. Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın ev sahipliğindeki zirveye, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan çevrim içi katılarak sürece destek verdi. Görüşme, Suriye’ye yönelik yaptırımların kaldırılması kararının ardından gerçekleşti ve bölgesel istikrar için önemli bir adım olarak değerlendirildi.
Zirve, Orta Doğu’da yeni bir dönemin sinyalini verirken, Türkiye, Suudi Arabistan ve Körfez ülkeleri gibi aktörlerin Suriye’nin yeniden inşası ve bölgesel iş birliği için oynadığı rolü vurguladı. Trump’ın yaptırımları kaldırma kararında Erdoğan’ın etkisi dikkat çekerken, Şara’nın uluslararası arenada kabul görme çabası da öne çıktı. İşte, tarihi buluşmanın detayları ve yankıları.
Trump ve Şara’nın buluşması
14 Mayıs Çarşamba günü Riyad’da gerçekleşen görüşme, Hafız Esad’ın 2000’de Bill Clinton ile Cenevre’de buluşmasından bu yana ABD-Suriye liderleri arasında ilk yüz yüze temas oldu. Ahmed Şara, Hayat Tahrir al-Şam (HTS) liderliğindeki isyanla Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından Ocak 2025’te Suriye’nin geçici cumhurbaşkanı oldu. Trump, Suudi-ABD Yatırım Forumu’nda Şara ile bir araya geldi ve görüşme öncesi yaptırımların kaldırıldığını duyurdu. Beyaz Saray, görüşmenin ikili ilişkiler, bölgesel güvenlik ve Suriye’nin siyasi süreci üzerine odaklandığını belirtti.
Erdoğan ve Selman’ın kritik rolü
Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirveye çevrim içi katılarak Türkiye’nin Suriye politikasında oynadığı lider rolü pekiştirdi. Trump, yaptırımları kaldırma kararını açıklarken, “Erdoğan ile görüştüm, onun talebi oldu” diyerek Türkiye’nin etkisini vurguladı. Muhammed bin Selman ise Şara ile yaptığı ön görüşmelerle süreci hızlandırdı. Suudi Arabistan, Suriye’nin yeniden inşası için ekonomik destek sözü verirken, Körfez ülkeleri Şara yönetimini İran’ın bölgedeki etkisine karşı bir siper olarak görüyor. X’te, @hilal_kaplan gibi kullanıcılar, “Erdoğan ve Selman, Suriye’nin kaderini değiştiriyor” yorumlarıyla bu rolü övdü.
Yaptırımların kaldırılması ve bölgesel yankılar
Trump, 13 Mayıs’ta Riyad’da yaptığı açıklamada, Esad döneminde uygulanan tüm Suriye yaptırımlarını kaldırdığını duyurdu. “Suriye’ye yeni bir başlangıç şansı veriyoruz” diyen Trump, kararın Erdoğan ve Selman’ın teşvikiyle alındığını belirtti. Şam, Halep, Hama gibi şehirlerde halk, Emevi Meydanı’nda havai fişeklerle kutlama yaptı. Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani, bu adımı “tarihi bir dönüm noktası” olarak niteledi. Ancak, İsrail, Şara’nın geçmişteki HTS bağlantıları nedeniyle temkinli; Netanyahu, Suriye’nin İsrail’e tehdit oluşturmaması gerektiğini söyledi.
Zirvenin küresel ve bölgesel etkileri
Zirve, Orta Doğu’da güç dengelerini yeniden şekillendirme potansiyeli taşıyor. Suriye’nin İran ve Rusya etkisinden uzaklaşması, ABD ve Körfez ülkeleri için stratejik bir kazanç. Londralı analist İbrahim Hamidi, görüşmenin “Suriye’de stratejik bir değişim” işareti olduğunu belirtti. Rusya-Ukrayna zirvesi gibi perşembe günkü gelişmeler, altın fiyatları gibi ekonomik göstergeleri etkileyebilir. X’te, bazı kullanıcılar süreci “bölgesel barış için bir umut” olarak görürken, diğerleri Şara’nın geçmişine dair şüphelerini dile getirdi. Zirve, Suriye’nin yeniden inşası ve bölgesel istikrar için yeni bir sayfa açabilir.
Yorumlar
Kalan Karakter: