ABD’nin 22 Haziran sabahı İran’ın Fordo, Natanz ve İsfahan nükleer tesislerine düzenlediği hava saldırıları sonrası İran Atom Enerjisi Kurumu’ndan ilk resmi açıklama geldi. Kurum, saldırıları “vahşi bir eylem” olarak niteleyerek, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) kayıtsızlığı ve işbirliğini eleştirdi. İran, Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması’nı (NPT) ihlal ettiğini savunduğu bu saldırıları kınarken, nükleer programını geliştirme kararlılığını vurguladı. Bölgedeki gerilim, uluslararası toplumun tepkileriyle tırmanıyor.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi de ABD'nin ülkesine yönelik hava saldırısının kabul edilemez olduğunu, kalıcı sonuçlara yol açacağını bildirdi.
İran’ın resmi açıklaması: Saldırılar vahşi ve hukuksuz
İran Atom Enerjisi Kurumu, 22 Haziran’da yaptığı yazılı açıklamada, ABD’nin Fordo, Natanz ve İsfahan nükleer tesislerine yönelik saldırılarını, İsrail’in son günlerdeki “vahşi” bombardımanlarının devamı olarak değerlendirdi. Açıklamada, “Bu saldırılar, başta NPT olmak üzere uluslararası hukuka aykırı bir şekilde, UAEA’nın kayıtsızlığı ve hatta işbirliğiyle gerçekleştirildi” denildi. İran, tesislerin önceden boşaltıldığını ve kritik nükleer malzemelerin güvenli yerlere taşındığını iddia etti. İsfahan Vali Yardımcısı Ekber Salihi, tesislerdeki hasarın sınırlı olduğunu, detayların daha sonra açıklanacağını belirtti. İran, uluslararası toplumu “orman kanunlarına dayalı kaosu” kınamaya ve ülkesinin meşru haklarını desteklemeye çağırdı.
Saldırıların boyutu ve tepkiler
ABD, 6 B-2 Spirit hayalet bombardıman uçağıyla 12 adet 13.600 kg’lık GBU-57 Massive Ordnance Penetrator (sığınak delici) bombası ve denizaltılardan fırlatılan 30 Tomahawk füzesiyle Fordo, Natanz ve İsfahan tesislerini vurdu. ABD Başkanı Donald Trump, tesislerin “tamamen yok edildiğini” iddia ederken, İran bu iddiayı yalanladı ve hasarın sınırlı olduğunu savundu. UAEA, saldırılar sonrası tesislerde radyasyon sızıntısı tespit edilmediğini bildirdi. İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, saldırıları “uluslararası hukukun açık ihlali” olarak nitelendirerek, İran’ın “tüm seçenekleri” değerlendireceğini söyledi. İsrail Başbakanı Netanyahu ise Trump’a teşekkür ederek, operasyonun “tarihi” olduğunu belirtti.
UAEA’ya eleştiri ve İran’ın kararlılığı
İran, UAEA’nın İsrail ve ABD’nin nükleer tesis saldırılarına karşı sessiz kalmasını ve “işbirliği” yaptığını iddia ederek sert bir eleştiri yöneltti. Açıklamada, “Büyük İran ulusuna, binlerce devrimci bilim insanının emeğiyle inşa edilen nükleer sanayimizin durdurulmasına izin vermeyeceğiz” ifadeleri kullanıldı. İran, 2015 nükleer anlaşmasının (JCPOA) Trump tarafından 2018’de iptal edilmesinden sonra uranyum zenginleştirme faaliyetlerini artırdığını savunuyor ve nükleer programının barışçıl olduğunu vurguluyor. Ancak UAEA, 2023’te Fordo’da %83,7 oranında zenginleştirilmiş uranyum izleri tespit etmiş, bu da İran’ın silah yapımına yakın bir kapasiteye ulaştığı tartışmalarını alevlendirmişti. İran, nükleer programını sürdürme ve misilleme hakkını saklı tutma kararlılığını yineledi.
Arakçi: Kalıcı sonuçları olacak
ABD’nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin daimi üyesi olduğunu hatırlatan İran Dışişleri Bakanı Arakçi, Washington saldırısının BM Şartı, uluslararası hukuk ve Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması’nı (NPT) ihlal ettiğini belirtti.
Arakçi, “Bu sabah yaşananlar kabul edilemez ve bu kalıcı sonuçlar doğuracak. BM’nin her bir üyesi, son derece tehlikeli, kanunsuz ve suç teşkil eden davranış karşısında alarma geçmeli.” dedi.
Yorumlar
Kalan Karakter: