Kira artışında yeni dönem: TÜFE ortalaması yeniden esas alındı

Türkiye’de kira artış oranları, 2024’ün temmuz ayına kadar yüzde 25’lik bir tavan sınırıyla uygulanıyordu; ancak bu geçici düzenlemenin sona ermesiyle, hem konut hem de iş yerlerinde kira zamları yeniden TÜFE’nin (Tüketici Fiyat Endeksi) 12 aylık ortalamasına göre belirlenmeye başladı. TÜİK’in nisan ayı enflasyon verilerine göre, mayıs ayı için kira artış tavan oranı yüzde 48,73 olarak hesaplandı.

Bu yeni düzenleme, kiracı ve ev sahipleri arasındaki dengeleri yeniden şekillendirirken, özellikle yüksek enflasyon ortamında kira bedellerinde ciddi artışlara yol açtı. Mayıs ayı itibarıyla uygulanacak bu oran, hem ekonomik koşulları hem de piyasa dinamiklerini doğrudan etkiliyor.

TÜFE ortalamasına dönüş: Mayıs zammı yüzde 48,73

TÜİK’in nisan ayı verilerine göre, TÜFE’deki değişim bir önceki aya göre yüzde 3, bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 37,86 artış gösterdi; 12 aylık ortalamalara göre ise bu oran yüzde 48,73 oldu. Böylece, mayıs ayı kira kontrat yenilemelerinde uygulanabilecek en yüksek zam oranı yüzde 48,73 olarak belirlendi. Türk Borçlar Kanunu’nun 344’üncü maddesi gereğince, ev sahipleri bu oranı aşamaz, ancak daha düşük bir oran üzerinde anlaşma yapabilir.

İş yerleri ve konutlar: Aynı oran geçerli

Yeni düzenlemeyle, hem konut hem de iş yeri kiralarında artış oranı TÜFE’nin 12 aylık ortalamasına göre hesaplanıyor. 1 Temmuz 2020’den beri iş yerleri için de geçerli olan bu sistem, 2024 temmuz ayına kadar konutlarda uygulanan yüzde 25 sınırının kalkmasıyla tamamen standart hale geldi. Mayıs ayı için belirlenen yüzde 48,73’lük tavan oranı, her iki kira türü için de geçerli olacak ve taraflar bu oranı aşan bir zam üzerinde anlaşamayacak.

Yeni dönemin etkileri: Kiracılar ve ev sahipleri ne bekliyor

2024 temmuz ayına kadar uygulanan yüzde 25’lik sınır, kiracıları yüksek enflasyona karşı bir nebze korumuştu; ancak bu sınırın kalkmasıyla kira bedellerindeki artışlar hızlandı. Örneğin, 10 bin TL kira ödeyen bir kiracının yeni kira bedeli, yüzde 48,73 zamla 14 bin 873 TL’ye yükseldi. Bu durum, özellikle sabit gelirli kiracıları zorlarken, ev sahipleri ise mülklerinin değerini enflasyona karşı koruma fırsatını değerlendirdi. Ancak bu yüksek oranlar, kiracı-ev sahibi arasındaki anlaşmazlıkları artırabilir ve kira tespit davalarını çoğaltabilir.