Et ve Süt Kurumu’nun (ESK) yoksul vatandaşlar için uygun fiyatlarla sunduğu etler, kasaplar ve restoranlar tarafından stoklanarak iki katı fiyatına satılıyor. Bu durum, ucuz ete erişim sağlamak isteyen tüketicilerin mağduriyetine yol açarken, piyasada adaletsiz bir uygulama olarak dikkat çekiyor. İstanbul’da faaliyet gösteren bazı marketlerde, ucuz etlerin birkaç saat içinde tükenmesi, durumu daha da karmaşık hale getiriyor.
Kasaplar ve Restoranlardan Stokçuluk Hamlesi
Et ve Süt Kurumu’nun uygun fiyat politikasıyla satışa sunduğu etler, kasaplar ve restoran sahiplerinin hedefi haline geldi. İstanbul Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Perakendeciler Derneği (İstanbul PERDER) Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Güzeldere, kasapların ve restoran sahiplerinin, marketlerdeki ucuz etleri toplamak için farklı yöntemlere başvurduğunu açıkladı. Güzeldere, “Beş kişi bir arabayla marketin önüne geliyor ve ayrı ayrı ikişer kilogram et alıyor. Görünüşte ayrı ayrı alıyorlar, ama etler aynı yere gidiyor” diyerek, bu yöntemin tespit edilmesinin market çalışanları için zor olduğunu vurguladı. Bu stokçuluk girişimi nedeniyle, markette iki-üç günde satılması planlanan etler birkaç saat içinde tükeniyor ve asıl ihtiyaç sahipleri ete ulaşamıyor.
2 Kilogram Sınırı ve Adalet Arayışı
Ucuz etin her vatandaşa ulaşabilmesi için ESK ve marketler tarafından kişi başı 2 kilogramlık satın alma sınırı getirildi. Ancak bu sınır, stokçuların farklı kişiler üzerinden toplu alımlar yapmasını engelleyemiyor. Faruk Güzeldere, “Her vatandaşın ete ulaşabilmesi için elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz, ancak böyle olumsuz durumlar da mevcut” diyerek, market çalışanlarının etin nereye gittiğini kontrol etme şanslarının olmadığını ifade etti. Güzeldere, bu tür uygulamaların adaletsizliğe yol açtığını ve daha hassas bir yaklaşım gerektiğini belirtti.
“Her Gün Al, Ucuz Al” Projesi ve Çalışanların Emeği
İstanbul PERDER’in “Her gün al, ucuz al” sloganıyla yürüttüğü proje, vatandaşlara uygun fiyatlı et ulaştırmayı hedefliyor. Ancak bu süreç, hem market çalışanları hem de tedarik zinciri açısından oldukça zorlu bir operasyon gerektiriyor. Güzeldere, “Personelimiz gece gündüz demeden çalışıyor. Karkas olarak tedarik edilen etleri kemiksiz hale getirip hane halkına ucuz olarak ulaştırmak için büyük bir gayret gösteriyor” dedi. Bu projede emeği geçenlerin çabalarının karşılıksız kalmaması için herkesin daha adaletli bir tutum sergilemesi gerektiğini vurguladı.
Ramazan Ayı Sonuna Kadar Fiyatlar Sabit
Faruk Güzeldere, ESK ile yapılan protokol çerçevesinde et fiyatlarının Ramazan ayı sonuna kadar sabit tutulduğunu açıkladı. Buna göre, dernek üyesi yerel zincir marketlerde kıyma kilogramı 379 TL, kuşbaşı et 399 TL, biftek 649 TL, antrikot ve dana pirzola ise 699 TL’den satılıyor. Bu fiyatlar, Ramazan ayı boyunca değişmeyecek ve vatandaşların uygun fiyatlı ete erişimini kolaylaştırmayı amaçlıyor. Ancak stokçuluk gibi sorunlar, bu uygulamanın etkinliğini gölgede bırakıyor.
Bu tür stokçuluk faaliyetlerinin önüne geçmek için daha sıkı denetim mekanizmalarının devreye sokulması gerekiyor. Marketlerde et satışlarına yönelik kimlik kontrolü veya satın alma limiti uygulamalarının daha etkin bir şekilde denetlenmesi, ihtiyaç sahiplerinin ucuz ete erişimini artırabilir. Ayrıca, ESK’nın dağıtım ağını genişleterek daha fazla noktada satış yapması, stokçuların bu tür yöntemlere başvurmasını zorlaştırabilir. Tüketicilerin de bu süreçte bilinçli davranması ve durumu yetkililere bildirmesi, adaletli bir dağıtım için önemli bir adım olabilir. Bu sorun, hem vatandaşların hem de yetkililerin ortak çabasıyla çözülebilir.
