DİSK-AR’ın Ağustos 2025 Ücret Kayıpları İzleme Raporu, Türkiye’de işçilerin enflasyon ve vergi yükü nedeniyle yaşadığı ekonomik kaybın vahim boyutlarını ortaya koydu. 2025’in ilk yedi ayında işçi ücretlerinin yaklaşık %40’ı erirken, toplam kayıp 972 milyar TL’ye ulaştı. Asgari ücretin alım gücündeki dramatik düşüş ve adaletsiz vergi sistemi, çalışanları yoksullaştırıyor. Peki, bu kayıplar nasıl hesaplandı, hangi rakamlar öne çıktı ve çalışanlar için neler yapılabilir? İşte detaylar.
İşçi ücretleri nasıl eridi: Enflasyon ve vergi baskısı
DİSK-AR’ın raporuna göre, 2025’in ilk yedi ayında işçilerin brüt maaşlarının %40’ı enflasyon, vergi ve kesintiler nedeniyle kayboldu. Temmuz 2025’te asgari ücretin (22.105 TL) enflasyon karşısındaki kaybı 4.218 TL’ye ulaşırken, ortalama bir işçi maaşı (47.750 TL) için bu kayıp 6.796 TL oldu. Vergi ve kesintilerle birlikte toplam erime, asgari ücrette 5.000 TL’yi, ortalama ücrette ise 11.793 TL’yi buldu. Yedi aylık birikimli kayıp, sadece sigortalı işçiler için 525,5 milyar TL enflasyon, 446 milyar TL vergi kaynaklı olmak üzere toplam 972 milyar TL’ye ulaştı. Rapor, asgari ücrete Temmuz 2025’te ara zam yapılmamasının kayıpları büyüttüğünü vurguladı. Sosyal medyada #AsgariÜcreteZam etiketiyle yankı bulan bu durum, çalışanların geçim mücadelesini zorlaştırıyor.
Adaletsiz vergi sistemi: İşçilerin sırtındaki yük
Vergi yükü, işçilerin gelirlerini eriten en büyük etkenlerden biri. Rapora göre, brüt 47.750 TL maaşı olan bir işçinin ödediği vergi ve kesintiler Ocak 2025’te 10.100 TL iken, Temmuz 2025’te 12.129 TL’ye yükseldi. Gelir vergisi dilimlerinin adaletsizliği ve yüksek kesinti oranları, işçilerin net gelirini ciddi şekilde azalttı. Örneğin, asgari ücretin 2,5 katı (50.000 TL) maaşı olan bir işçinin Nisan 2025’te kaybı %37,1’e ulaştı; bu, 6.310 TL enflasyon kaybına denk geliyor. DİSK-AR, vergi tarife dilimlerinin çalışanlar aleyhine işlediğini ve dolaylı vergilerin yükünün ücretlilere yüklendiğini belirtiyor. Rapor, mevcut vergi sisteminin gelir adaletsizliğini derinleştirdiğini ve sermayeye kaynak aktardığını savunuyor.
Çözüm önerileri: Asgari ücret ve vergi reformu
DİSK-AR, asgari ücrete acil ara zam yapılmasını ve vergi sisteminde reform çağrısı yapıyor. Temmuz 2025’te asgari ücretin 6 ayda 150 euro erimesi, işçilerin alım gücünün OECD ülkeleri arasında en düşük seviyelerde olduğunu gösteriyor. Raporda, asgari ücretin 1,5 katı (31.400 TL) maaşı olan bir işçinin kaybı 4.195 TL, 3 katı (78.000 TL) maaşı olanın kaybı ise 7.478 TL olarak hesaplandı. DİSK-AR, sendikalaşma oranının düşük olması ve toplu iş sözleşmesi kapsamının sınırlılığı nedeniyle Türkiye’nin “asgari ücretliler ülkesi” haline geldiğini vurguluyor. Çözüm olarak, asgari ücrete enflasyon oranında düzenli zam, vergi dilimlerinin adil düzenlenmesi ve dolaylı vergilerin azaltılması öneriliyor. Sosyal medyada işçiler, “Enflasyon yoksullaştırıyor, zam şart” mesajlarıyla hükümete sesleniyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: